Νίκος Πορτοκάλογλου: Μέχρι κάποια στιγμή , όταν ήθελα να δοκιμάσω μια καινούρια κιθάρα, πουλούσα την παλιά για να αγοράσω την καινούργια. Aπό κάποια στιγμή σταμάτησα να δίνω την παλιά, οπότε τις έχω όλες εδώ πέρα... Στις ντουλάπες υπάρχουν κιθάρες!

Music Corner: Έχω διαβάσει ιστορίες για μουσικούς που βρήκαν κάποια κιθάρα σε κάποιο ξεχασμένο μαγαζί, η οποία τελικά αποδείχτηκε "θαυματουργή" για κάποια συγκεκριμένη ηχογράφηση. Έχετε εσείς κάποια παρόμοια ιστορία;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Η πιο ωραία ιστορία μου είναι η πρώτη κιθάρα μου. Γύρω στην 1η Γυμνασίου θυμάμαι ότι άρχισα να ζητάω από τον πατέρα μου να μου φέρει μια κιθάρα που που είχα ακούσει ότι είχε στο Βόλο όταν ήταν νέος. Εμείς είχαμε έρθει στην Αθήνα πολλά χρόνια πριν. Άρχισα λοιπόν να τον ενοχλώ, κάθε φορά που πήγαινε στο Βόλο, του έλεγα "Μπαμπά φέρε την κιθάρα, βρες αυτή την κιθάρα". Ε μια, δυο, τρεις... τη δέκατη φορά, επειδή τον είχα πρήξει κι έβλεπε ότι δεν θα σταματούσα, την έφερε αυτή την κιθάρα, η οποία ήταν κάπου σε ένα μπαούλο... Ήταν μια αρχαία κιθάρα, μικρούλα και ταλαιπωρημένη. Την πήγαμε σ' ένα μάστορα, στον Ζοζέφ και την επισκεύασε και μ' αυτήν άρχισα να μαθαίνω κιθάρα. Την έχω ακόμα! Για πολύ καιρό δεν ήξερα να την κουρδίσω καν. Και ούτε ο πατέρας μου θυμόταν πια. Αργότερα, στη Β' Γυμνασίου, βρήκα ένα βιβλίο πρακτικής εκμάθησης με τις συγχορδίες κι έτσι ξεκίνησα. Άρχισα να γίνομαι μουσικός.

Music Corner: Ήταν, ας πούμε, έρωτας με την πρώτη ματιά;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, αλλά ο έρωτας είχε ξεκινήσει πριν φτάσει η κιθάρα. Ο έρωτας ξεκίνησε από τους πρώτους δίσκους που έφερε ο αδερφός μου στο σπίτι. Ο αδερφός μου είναι 4 χρόνια μεγαλύτερος και ξαφνικά στη δισκοθήκη μας, η οποία περιείχε τους δίσκους των γονιών μας (Χατζηδάκι, Θεοδωράκη, κάποια λαϊκά, κάποια ελαφρά τραγούδια , λίγο Sinatra, λίγο Yves Montand), ξαφνικά εμφανίστηκαν κάτι "εξωγήινοι", ο Hendrix, o Zappa, o Dylan, οι Beatles, οι Stones κλπ και από εκεί άρχισε ο έρωτας. Μετά με την κιθάρα προσπαθούσα να μοιάσω στα είδωλά μου. Άρχισα από την αρχή να γράφω. Με τα πρώτα μου τρία ακκόρντα άρχισα να γράφω τραγούδια αλλά ήταν απομιμήσεις των τραγουδιών του Dylan, του Cohen, του Lennon... Ό,τι με συγκινούσε προσπαθούσα να το μιμηθώ, με αγγλικούς στίχους. Κι έτσι η πρώτη φορά που γράφω κάτι δικό μου, που αισθάνομαι ότι είναι πραγματικά δικό μου τραγούδι με ελληνικούς στίχους, είναι όταν τελειώνει το σχολείο. Αυτό είναι το περίεργο με το τραγούδι. Όταν βρίσκεσαι εκτεθειμένος, όταν βρίσκεσαι σε κίνδυνο, όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με τις αγωνίες σου και τους φόβους σου, τότε ξεπηδάει το αληθινό τραγούδι. Όσο ήμουν προστατευμένος σε όλη την περίοδο τη σχολική, μπορούσα να κάνω ασκήσεις ύφους και να μιμούμαι αυτούς που αγαπούσα, όπως μιμόμουν μετά και τους Έλληνες και το Χατζηδάκι και το Σαββόπουλο...

Music Corner: Όμως αυτή η ζύμωση δεν έφτασε να δημιουργήσει μετά ένα προσωπικό ήχο;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Μα, ναι. Αυτή η ζύμωση ήταν οι σπουδές μου. Το ωδείο μου ήταν το πικάπ. Εκεί, έβαζα τους δίσκους και τους έλιωνα μέχρι να τους αποκρυπτογραφήσω, προσπαθώντας να δω τι παίζει η κιθάρα, τι παιζει το μπάσο. Δηλαδή έκανα ένα είδος εμπειρικών σπουδών στην κιθάρα, στην ενορχήστρωση, στην αρμονία.

Music Corner: Να σας ρωτήσω κάποια πράγματα για τον καινούργιο δίσκο.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Κατ' αρχάς , πες μου τις εντυπώσεις σου από το δίσκο!

Music Corner: Πιστεύω πως ήταν πολύ καλός. Ομολογώ ότι μου άρεσε περισσότερο από τον προηγούμενο. Ήταν σίγουρα πιο ηλεκτρικός δίσκος. Ήταν εσκεμμένο αυτό ή βγήκαν τα τραγούδια έτσι;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Εσκεμμένο όχι. Τα τραγούδια του προηγούμενου δίσκου γράφτηκαν σε μια περίοδο μελαγχολική στη ζωή μου.

Music Corner: Αυτό νομίζω φαίνεται και από τον καινούργιο δίσκο. Ακούγοντας τους στίχους φαίνεται από τραγούδια σαν το "Πέρασέ με Απέναντι" ή "Γίνε το Φως μου" και από τη "Στροφή" φυσικά.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Πράγματι. Ξέρεις, από πολύ νωρίς είχα καταλάβει ότι η ζωή είναι μάλλον μια εθνική οδός με πολλά τούνελ και πολλές εξόδους, αλλά και πολλές εισόδους. Οπότε σ' όλη μου τη διαδρομή υπάρχουν δίσκοι που είναι πολύ εσωστρεφείς, πιο σκοτεινοί. Υπάρχουν και δίσκοι πιο φωτεινοί, πιο ανέμελοι. Υπάρχουν δίσκοι πιο εγκεφαλικοί και στοχαστικοί και δίσκοι πιο σωματικοί, πιο ρυθμικοί. Αυτός είναι ένας δίσκος που τον κάνει ένας άνθρωπος μετά από μια περιπέτεια, μετά από μια σκοτεινή φάση, όπου καθώς τελειώνει αυτή η φάση, ο ήρωας την περιγράφει, περιγράφει τις περιπέτειές του οι οποίες σε κάποια σημεία είναι και σκληρές, ζόρικες. Αλλά έχει πια την ορμή και τον ενθουσιασμό του ανθρώπου που αισθάνεται ξανά ζωντανός, σα να έχει βγεί μετά από ένα ναυάγιο στη ξηρά, οπότε ταυτόχρονα πανηγυρίζει για όλο αυτό, πράγμα που φαίνεται στη μουσική περισσότερο, στην ενέργεια και στην ένταση του ρυθμού που έχει η μουσική.

Music Corner: Αυτή ήταν η εντύπωση που πήρα κι εγώ από το δίσκο.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Απο 'κεί και πέρα, πέρα από το τι φάσεις περνάω και τι περιγράφω στα τραγούδια κλπ, αυτό που έχει σημασία όσο περνάει ο χρόνος και ο δίσκος αρχίζει και σιτεύει, είναι πόση δύναμη έχουν τα τραγούδια αυτά καθεαυτά.

Music Corner: Αυτό είναι αλήθεια, αλλά νομίζω πως υπάρχουν κάποια πολύ δυνατά τραγούδια μέσα.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Κι εγώ αυτο πιστεύω. Εγώ πιστεύω ότι είναι από τους πολύ δυνατούς μου δίσκους, αλλά ότι θέλει χρόνο για να καταγραφεί αυτό.

Music Corner: Οπωσδήποτε, όταν υπάρχει κι ένα σύνολο δισκογραφίας μέσα στην οποία πρέπει να πάρει τη θέση του, αυτό θέλει ένα βάθος χρόνου. Αλλά νομίζω τραγούδια σαν το "Είμαι Ξένος" είναι εξαιρετική δουλειά και ήθελα να ρωτήσω για το κομμάτι αυτό συγκεκριμένα, γιατί το είχατε παρουσιάσει στο Κύτταρο σαν μια προσπάθεια να ξανασυστηθείτε.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Αυτή η προσπάθεια καλό είναι να μην τελειώνει ποτέ. Πολλές φορές νιώθω να ασφυκτιώ μέσα στο ρόλο μου, όχι μόνο το δημόσιο ρόλο μου αλλά και μέσα στις σχέσεις με τους φίλους μου, με την οικογένειά μου. Χαρακτηριστήκαμε κάποτε κάπως, αλλά εν τω μεταξύ έχουμε κάνει διαδρομή, έχουμε αλλάξει, έχουμε πετάξει πράγματα, έχουμε μάθει καινούργια πράγματα, έχουμε δει αλλιώς τον κόσμο. Δεν μπορεί ο άλλος πάντα να σε βλέπει όπως σε είδε πριν απο 20 χρόνια.

Music Corner: Οπότε πρόκειτα για ένα αμιγώς προσωπικό κομμάτι το "Είμαι Ξένος".
Νίκος Πορτοκάλογλου: Όλα προσωπικά είναι. Ίσως είναι πιο προσωπικό με την έννοια ότι μιλάω για τον εαυτό μου σε πρώτο πρόσωπο. Βέβαια, παντα όταν μιλάς για τον εαυτό σου ο στόχος είναι η επαφή με τον άλλο. Πετάς τη μπάλα για να στην ξαναπετάξει κι ο άλλος.

Music Corner: Πιστεύετε ότι και το κοινό μπορεί να παγιδεύσει τον καλλιτέχνη σε συγκεκριμένα στερεότυπα;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ε, βέβαια, συμβαίνει όλη την ώρα. Υπάρχουν καλλιτέχνες, ηθοποιοί που έπαιζαν πάντα τον κακό και δεν κατάφεραν ποτέ να ξεφύγουν από αυτό. Ειδικά στον Ελληνικό κινηματογράφο έπαιρναν οι ηθοποιοί τους χαρακτήρες ως αποκλειστικότητα κι ήταν αδύνατο να αλλάξουν περσόνα, να δείξουν την άλλη πλευρά του ταλέντου τους και την άλλη πλευρά του εαυτού τους. Έτσι και στο τραγούδι πολλές φορές συμβαίνει αυτό. Υπάρχουν καλλιτέχνες που παγιδεύονται σε μια περσόνα του θυμωμένου πχ, του επαναστάτη και το κοινό δεν τους επιτρέπει να δείξουν την άλλη πλευρά τους. Βέβαια σ' αυτό έχει βάλει το χεράκι του ο ίδιος ο καλλιτέχνης, γιατί αν έχεις χτίσει όλη σου τη δουλειά πάνω σ' ένα μικρό κομμάτι του εαυτού σου και δεν έχεις ανοίξει και τις άλλες πλευρές σου, επειδή ίσως την εποχή που ξεκίνησες αυτό είχε μεγάλη πέραση και βολεύτηκες κι εσύ, μετά το πληρώνεις. Το πληρώνεις με την ελευθερία σου. Δεν είσαι ελεύθερος. Και είναι ένα πράγμα που το λέω σ' αυτό το τραγούδι, λέω "μη μου ζητάς να γίνω αρχηγός, ούτε οπαδός". Δεν ήθελα ποτέ να είμαι ένας "ροκ Μεσσίας". Έκανα ότι μπορούσα για να το σπάω αυτό, όποτε έβλεπα ότι πάει να φτιαχτεί μια εικόνα, να μπω σε ένα καλούπι, να παγιωθώ εκεί πέρα. Σχεδόν αυτοκαταστροφικά, γιατί είναι και βολικό να φτιαχτεί ένα καλουπάκι.

Music Corner: Αυτό το φαινόμενο του "καλουπώματος" είναι κάτι που φαίνεται να έχει ενταθεί στις μέρες μας, καθώς η μουσική προβάλλεται πλέον ταυτόχρονα με την εικόνα, οι εταιρείες στοχεύουν πλέον σε συγκεκριμένα "target groups".
Νίκος Πορτοκάλογλου: Και παλιότερα συνέβαινε αυτό, απλά δεν ήταν τόσο οργανωμένο. Δεν υπήρχε η ορολογία "target group" αλλά πολλές φορές λειτουργούσαν έτσι οι καλλιτέχνες και οι παραγωγοί.

Music Corner: Είναι λοιπόν κάπως ρομαντική αυτή η αίσθηση για τα παλιότερα χρόνια;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ίσως επειδή είσαι νέος. Ίσως κι επειδή κι εμείς τα εξιδανικεύουμε. Δεν είμαι όμως νοσταλγικό άτομο. Από τις εποχές που έζησα σαν έφηβος και μετά, θυμάμαι καθαρά και τα ωραία και τα άσχημα. Πίστεψε με όμως, οι μορφές είναι που αλλάζουν. Το στοίχημα παραμένει το ίδιο. Το να είσαι αυθεντικός και ειλικρινής απέναντι στον εαυτό σου πάντα έχει κόστος. Απλά σε κάθε εποχή, αντιμετωπίζεις καινούριους εχθρούς.

Music Corner: Το "Ο τρελός Θεός" ένα από τα πιο δυνατά κομμάτια τόσο στο δίσκο όσο και στο live, δίνει ένα πολυφυλετικό όραμα με Έλληνες και αλλοδαπούς μετανάστες μαζί, σε μια περίοδο που γίνεται πολλή συζήτηση για το θέμα των μεταναστών...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Δεν είναι απλό θέμα αυτό. Δεν γίνεται να έχουμε διαρκώς τις πόρτες ανοιχτές για όλους γιατί είμαστε ένα ανοργάνωτο κράτος που λειτουργεί με προχειρότητα και αυτοσχεδιασμό. Επιπλέον, αν υποδεχτείς στο σπίτι σου περισσότερους από όσους μπορείς, υπάρχει ο κίνδυνος να γυρίσει μπούμερανγκ και να καταλήξεις στο ρατσισμό όπως φάνηκε στις Ευρωεκλογές. Δεν είναι απλό θέμα και δεν μπορούμε να το αντιμετωπίζουμε με αφέλεια. Στο τραγούδι, το οποίο είναι κάτι σαν όνειρο, μιλάω για την άλλη μεριά του νομίσματος: αυτοί που είναι ή θα μείνουν τελικά εδώ, έχουν πλούτο να μας προσφέρουν. Αυτό θα φανεί περισσότερο από τη 2η γενιά καθώς η 1η είναι τόσο απασχολημένη με το θέμα της επιβίωσης. Η 2η γενιά όμως θα μεγαλώσει μαζί μας και τα παιδιά μας θα πηγαίνουν σχολείο με παιδιά από δέκα διαφορετικές χώρες που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν εδώ. Αυτό θα είναι μεγάλο σχολείο για μας σε επίπεδο ανθρώπινο αλλά και πολιτιστικό και κοινωνικό. Στο τραγούδι μιλάω για την "πολύχρωμη φυλή" και την "καινούρια μουσική" που είναι η ζύμωση που θα προκύψει από αυτό. Αυτό είναι κάτι καινούριο για μας καθώς είμασταν ένα έθνος με κλειστές πόρτες και τώρα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με ξένους και ταυτόχρονα να μάθουμε να βάζουμε όρια.

Music Corner: Αυτή τη μουσική ζύμωση εσείς την επιχειρείτε όμως αρκετά χρόνια, ανάμεσα στο δυτικό ροκ και στις ανατολίτικες ρυθμικές βάσεις.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, είναι το δικό μου όραμα αυτό, το δικό μου χαρμάνι. Ξέρεις, ο παππούς μου ζούσε στην Κωνσταντινούπολη και μετά στη Σμύρνη και στο Βόλο σαν πρόσφυγας και η δουλειά του ήταν καπνέμπορος. Εγώ δεν τον γνώρισα αλλά μου έλεγε ο πατέρας μου ότι ήταν τόσο έμπειρος που μπορούσε να καπνίσει ένα τσιγάρο και να σου πει με τι ποικιλίες είχε φτιαχτεί το χαρμάνι, από ποιες περιοχές και σε τι αναλογίες! Κι εγώ συνεχίζω με το δικό μου "χαρμάνι"...

Music Corner: Ένα άλλο τραγούδι από τον καινούριο δίσκο που μου έκανε πολλή εντύπωση ήταν "Το παιδί" το οποίο αγγίζει ένα πολύ δύσκολο θέμα για όλους, όταν ο καθένας βλέπει το παιδί του σε κίνδυνο.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Είναι αυτό που λέγαμε. Έχει ζόρια ο καινούριος δίσκος...!

Music Corner: Οι δύο πρώτες στροφές ακούγονται σχεδόν εφιαλτικές πριν έρθει η λύση στην τελευταία στροφή. Προέρχεται από κάτι συγκεκριμένο το κομμάτι αυτό;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Από έναν εφιάλτη μου και είναι η πρώτη φορά που σκέφτηκα να κάνω τραγούδι ένα όνειρό μου. Απόρησα που δεν το είχα κάνει νωρίτερα αφού τα όνειρα σου δίνουν έτοιμα σενάρια. Είναι φτιαγμένα με δυνατή φαντασία και ποτέ δεν είναι τυχαία. Κρύβουν ένα ή πολλά νοήματα που συγχέονται πολλές φορές. Το όνειρο αυτό με τρόμαξε πολύ και για καιρό δεν μπορούσα να ασχοληθώ. Όταν όμως πέρασε αρκετός καιρός και συνειδητοποίησα ότι ένα δυνατό μήνυμα του ονείρου είναι να προσέξω το παιδί που κρύβω μέσα μου, ότι αυτό είναι που κινδυνεύει να πνιγεί και κινδυνεύω να γίνω ένας θλιβερός ενήλικος, τότε ήταν που λύθηκαν τα μάγια. Όταν άρχισα να αισθάνομαι ότι το παιδί ζωντανεύει και πάλι, ότι "γελάει" και πάλι όπως λέει η 3η στροφή, τότε έγραψα το τραγούδι. Χωρίς την 3η στροφή, θα ήταν πολύ δύσκολο για μένα να το γράψω.

Music Corner: Στις ζωντανές εμφανίσεις βλέπουμε μια τάση για αυτοσχεδιασμούς, με τζαμαρίσματα πάνω στη σκηνή και όλους τους μουσικούς να έχουν το χώρο τους για να "μιλήσουν"...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, έτσι είναι τα live φέτος.

Music Corner: Οπότε ας έρθουμε και στο κεφάλαιο "κιθαρίστας". Σας ενοχλεί που οι περισσότεροι δίνουν έμφαση στις ιδιότητες σας ως συνθέτη ή τραγουδιστή και ξεχνάνε τον κιθαρίστα Νίκο Πορτοκάλογλου; Δεδομένου κιόλας ότι πρόκειται για μια δυνατή μορφή έκφρασης και αρκετά αυθόρμητη κάθε βράδυ πάνω στη σκηνή.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Για μένα είναι είναι πολύ σημαντικό κομμάτι του ευατού μου.

Music Corner: Υπήρχαν συγκεκριμένες επιρροές στο παίξιμό σας;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Όπως και στη σύνθεση πάντα προσπαθούσα να φτιάξω δικό μου "χαρμάνι", ψάχνοντας ποικιλίες καπνών από όλα τα μέρη του κόσμου και φυσικά κι απ' τον τόπο μου. Έτσι και στο παίξιμο πέρασα από πολλές φάσεις: από το να προσπαθώ να αντιγράψω τα σόλο του Hendrix και του Clapton, στο να προσπαθήσω να καταλάβω πώς βγάζει αυτό τον ήχο στην κιθάρα ο Edge των U2. Και όλα αυτά νομίζω είναι φανερά στη μουσική μου. Ταυτόχρονα, προσπαθούσα από τα χρόνια των Φατμέ να φτιάξω ένα δικό μου αναγνωρίσιμο ήχο στην ηλεκτρική κιθάρα που να περιέχει στοιχεία από τους κιθαρίστες που προανέφερα αλλά να έχει κι ένα δικό μου ελληνικό χρώμα. Ακούγοντας ένα μπλουζίστα μπορεί να θαυμάσεις το τρόπο και τον ήχο του και ξόδεψα πολλές ώρες προσπαθώντας να μάθω πως παίζουν αυτά που παίζουν. Από την άλλη, προσπαθούσα να μάθω στην κιθάρα και τις εισαγωγές στα τραγούδια του Τσιτσάνη και πως συνδυάζονται αυτές οι μελωδίες με ένα ήχο πιο ηλεκτρικό. Πώς φέρνεις αυτή τη μουσική στο σήμερα με έναν ηλεκτρικό ήχο; Οι παραδοσιακοί μουσικοί που έπαιζαν στα πανηγύρια ήταν μουσικοί πολύ προοδευτικοί και ανοιχτοί στις προκλήσεις. Για παράδειγμα, κάποιοι ζουρνατζήδες στην Ήπειρο άκουσαν το κλαρίνο, σε κάποια φιλαρμονική ίσως και σκέφτηκαν ότι με αυτό το όργανο θα μπορούσαν να παίξουν τα δικά τους πράγματα με μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης και μεγαλύτερη γκάμα, καθώς ήταν πιο πλήρες όργανο από το ζουρνά και την τσαμπούνα που ήταν πιο πρωτόγονα. Χρησιμοποίησαν λοιπόν την τεχνολογία της Δύσης για να παίξουν τη δική τους μουσική. Και στις μέρες μας βλέπεις πως χρησιμοποιούν συνθεσάιζερ και ηλεκτρικές κιθάρες. Έχουν αναπτύξει ένα δικό τους στυλ στην ηλεκτρική κιθάρα και μερικοί είναι εξαιρετικοί τεχνίτες. Έχουν αναπτύξει μια ολόκληρη σχολή στην ηλεκτρική κιθάρα με την οποία δεν έχει ασχοληθεί κανείς γιατί όλοι οι κλειδοκράτορες της παράδοσης θεωρούν παρακμή και κιτς το να παίζονται παραδοσιακά τραγούδια με σύγχρονα όργανα. Αν ήταν όμως έτσι, θα έπρεπε να απαγορευτεί και το κλαρίνο και το βιολί. Εγώ θεωρούσα πάντα μεγάλη πρόκληση το πώς μεταφράζεις την παράδοση σε σημερινό ήχο, χρησιμοποιώντας τη σημερινή τεχνολογία. Πιστεύω ότι είμαστε ακόμα κομπλαρισμένοι σε αυτό το θέμα.

Music Corner: Δεν έχουμε δηλαδή αποδεχτεί ακόμα ότι η παραδοσή μας μεταλάσσεται;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Όχι, τη θέλουμε σε μουσείο. Το μουσείο όμως είναι νεκροταφείο. Παραδέχεσαι ότι κάτι έχει σταματήσει να εξελίσσεται και το φυλάς όπως ήταν κάποτε. Χρήσιμα είναι και τα μουσεία αλλά η μουσική, αν δεν ανανεώνεται συνεχώς, απλώς χάνεται.

Music Corner: Σε σχέση με τον καινούριο δίσκο, υπάρχει ένα θέμα που θίξατε και νωρίτερα, ο Δρόμος. Ο Δρόμος είναι ένα σύμβολο πολύ δυνατό και στο ροκ και στα μπλουζ και το χρησιμοπείτε κι εσείς αλλα φαίνεται να τον έχετε αγαπήσει και κυριολεκτικά, όπως ακούγεται πχ στο "Τραγούδι του πούλμαν".
Νίκος Πορτοκάλογλου: Και πιο πριν, στο "Ταξίδι": "ατέλειωτος ο δρόμος, ατέλειωτες στροφές". Κι απ' το πρώτο τραγούδι ακόμα το "Άσωτος υιός". Εκεί υπάρχει το τρένο βέβαια αλλά πάλι ο δρόμος είναι το θέμα. Κατ' αρχάς μ' αρέσει πολύ να οδηγώ. Αυτή η αίσθηση του ανοιχτού δρόμου, ιδίως όταν ξεκινάς για μια περιοδεία, για να παίξεις μουσική... νιώθω ότι ξεκινάω από την αρχή κάθε φορά που φεύγω από την Αθήνα. Και ίσως υποσυνείδητα, από παιδί αισθανόμουν ότι αυτή η αίσθηση της διαδρομής έχει τόσο μεγάλη δύναμη γιατί συμβολίζει τη διαδρομή της ζωής μας, την Οδύσσειά μας: την περιπλάνηση, τις περιπέτειες, τις νίκες, τις ήττες...

Music Corner: Τις στροφές...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Εμ βέβαια, χωρίς στροφές τι θα είναι; Μια ατέλειωτη ευθεία; Πολύ βαρετό, σε παίρνει ο ύπνος. Οι οδηγοί γουστάρουν τις στροφές.

Music Corner: Όταν ξεκινάτε μια περιοδεία με μια ομάδα μουσικών και τεχνικών, υπάρχει η αίσθηση της σχολικής εκδρομής ή της "συμμορίας";
Νίκος Πορτοκάλογλου: Στις καλές στιγμές ναι. Όταν η ομάδα είναι δεμένη και υπάρχει σύμπνοια, είναι καλύτερα από σχολική εκδρομή. Και πάντα ήταν σημαντικό για μένα να επιλέξω κάποιους που να με εμπνέουν όχι μόνο σαν μουσικοί αλλά και σαν άνθρωποι. Να μπορούμε να γελάμε μαζί, να λέμε τις ιστορίες μας και ευτυχώς το έχω πετύχει πολλές φορές αυτό και με τους Φατμέ αλλά και αργότερα. Πχ για κάποια χρόνια συνεργάστηκα με τους Mode Plagal, πριν φτιάξουν τους Mode Plagal, μετά με τον Μουράτογλου και τον Αλέκο Αράπη, τον Τσάκαλο βεβαίως για πολλά χρόνια. Αλλά και τώρα, είναι μια ομάδα που φτιάχτηκε για τις περσινές συναυλίες του Ηρωδείου και αποδείχτηκε ένα από τα πιο δεμένα και απολαυστικά γκρουπ που είχα ποτέ.

Music Corner: Και ο ήχος των πνευστών είναι κάτι που ταιριάζει στα τραγούδια σας...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Τα πνευστά πάντα τα αγαπούσα πολύ και δεν τα έχω χορτάσει, δεν τα έχω χρησιμοποιήσει πολύ στα live μου. Τα χρησιμοποίησα μια φορά στο Σταυρό του Νότου, σε μερικές μεγάλες συναυλίες σε Λυκαβηττό και Ηρώδειο και το ξανακάνω φέτος. Εϊναι δύο πνευστά αλλά είναι τόσο καλοί μουσικοί και οι δύο που κάνουν για πολλούς!

Music Corner: Οπότε το καλοκαίρι θα έχει περιπλάνηση;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, θα γίνουν σίγουρα 15 συναυλίες και συζητιούνται κι άλλες. Και υπάρχει και ένα καινούριο video clip για τη "Στροφή" το οποίο κάναμε με τους White Room αλλά επειδή δεν ασχολούνται με animation, βρήκαν έναν Αμερικάνο καλλιτέχνη από το Youtube, του έστειλαν τα πλάνα που τραβήξαμε και αυτός προσέθεσε δικά του στοιχεία μετατρέποντας το video σε animation. Όλη η δουλειά έγινε μέσω e-mail και τηλεφώνων. Παλιότερα αυτό θα ήταν αδύνατον. Αυτός ήταν στο σπίτι του στο Los Angeles κι εμείς του στέλναμε από εδώ βιντεάκια για να πάρει μια αίσθηση της Αθήνας. Τελικά λειτούργησε όλο αυτό και προέκυψε κάτι αλλιώτικο και ενδιαφέρον.

** Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε το video clip στο οποίο αναφέρεται ο Νίκος Πορτοκάλογλου...

 

Music Corner: Οι Jethro Tull είχαν τραγουδήσει παλιότερα "Too old to rock n' roll, too young to die". Εσείς μεγαλώνοντας όμως σαν ροκάς ή έστω σαν "ροκάς-ανατολίτης" δε φαίνεστε να έχετε χάσει τη δίψα για το rock n' roll. Τι έχετε λοιπόν να τους απαντήσετε;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Αυτό ήταν ένα μότο της δεκαετίας του '70, όταν το ροκ ήταν σε νεαρή ηλικία.

Music Corner: Όπως και το "I hope I die before I get old" των Who?
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι. Αυτά όμως μεγαλώνοντας σε ηλικία τα κατάπιαν γιατί είδαν ότι το ταξίδι συνεχίζεται και είναι εξίσου συναρπαστικό. Όσοι άντεξαν βέβαια, γιατί αρκετοί χάθηκαν στο δρόμο. Οπότε αυτό έχει απαντηθεί ήδη μέσα από τη ζωή. Ο μύθος της δεκαετίας του '60 ότι μόνο η νεότητα αξίζει, ήταν μια αντίδραση απέναντι στην προηγούμενη γενιά στην οποία δεν ήθελαν να μοιάσουν. Αυτό όμως είναι και το στοίχημα της ζωής: αν κάνεις πχ παιδιά, το στοίχημα είναι πως θα γίνεις εσύ καλύτερος γονιός. Πώς θα κάνεις δηλαδή τα παλιά πράγματα με νέο, καλύτερο τρόπο. Ευτυχώς έχουμε παραδείγματα καλλιτεχνών που έχουν αριστουργήματα και μετά τα 60 κάποιες φορές! Πχ ο Woody Allen έχει κάνει κάποιες από τις καλύτερες ταινίες του τα τελευταία χρόνια.

Music Corner: Όπως και κάποιοι μουσικοί που ήταν ινδάλματά σας σε πιο νεαρή ηλικία, ο Bob Dylan για παράδειγμα που βρίσκεται σε περίοδο αναγέννησης...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ο Dylan είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Όπως και ο Leonard Cohen που έχει κάνει μερικούς από τους καλύτερους του δίσκους μετά τα 50.

Music Corner: Και εξαιρετικός στο περσινό live του.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Πράγματι, ήταν μια από τις καλύτερες συναυλίες που είδα ποτέ!

Music Corner: Διάβασα σε μια συνέντευξη σας ότι παρακολουθήσατε και τον Bruce Springsteen ζωντανά πέρυσι.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Μα κι ο Springsteen περνάει περίοδο ακμής. Τον είδα πέρυσι στο Μιλάνο, όπως και τον Neil Young παλιότερα στο Λονδίνο. Ο Springsteen μου φάνηκε σε μεγάλη φόρμα και οι δύο τελευταίοι του δίσκοι έχουν πολύ ωραία τραγούδια. Το δε "The Rising" του 2002 ήταν ένας από τους καλύτερους δίσκους της καριέρας του, μετά από μια περίοδο που φαινόταν να έχει χάσει το δρόμο του.

Music Corner: Όπως κι ο Dylan εξάλλου...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, ο Dylan πέρασε μια μεγάλη περίοδο χωρίς να βγάλει καθόλου δίσκους. Είπαμε η διαδρομή έχει παγίδες, Σειρήνες, Σκύλλα και Χάρυβδη... ξεχνιέσαι, χάνεσαι, ξεκινάς πάλι. Για μένα είναι πολύ σημαντικό να είμαι στη δουλειά, να βγάζω δίσκους περισσότερο ή λιγότερο σημαντικούς, να έρχομαι στο στούντιο και να παίζω μουσική ακόμα κι αν δεν έχω ιδέες για τραγούδια.

Music Corner: Όταν δεν έχετε ιδέες για νέα τραγούδια, τι άλλη μουσική σας αρέσει να παίζετε;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Διάφορα πράγματα, ιδίως τις εποχές που δεν πολυγράφω. Τις προάλλες είχα βάλει μια συλλογή του Τσιτσάνη κι έπαιζε και καθόμουν όπως πιτσιρικάς και έγραφα τους στίχους κι έβγαζα τις συγχορδίες για να τα μάθω, να μπω στον κόσμο του, στα μυστικά του. Αυτό μια άλλη μέρα μπορεί να το κάνω με το δίσκο των Coldplay, με κάτι Βραζιλιάνικο ή κάτι Αραβικό. Όταν όμως παίζω μόνος μου κολλάω κυρίως σε μοτίβα, σε riff στην κιθάρα ή το πιάνο και πολλά από τα τραγούδια μου γράφονται έτσι. Γι' αυτό ίσως έχουν μια αίσθηση μονοτονίας, γιατί είναι γραμμένα σε ένα riff, ένα μουσικό μοτίβο. Πχ το "Είμαι ξένος" είναι γραμμένο πάνω σε δύο συγχορδίες. Εξελίσσεται μελωδικά αλλά η βάση του είναι δύο συγχορδίες που επαναλαμβάνονται. Θα μπορούσε να είναι και λούπα. Μου αρέσει η μονοτονία στη μουσική, η αίσθηση του ίσου, οι κυκλικοί ρυθμοί που επαναλαμβάνονται σαν λούπες.

Music Corner: Οι Beatles προσπάθησαν να γράψουν τραγούδι με μία συγχορδία.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Και το κατάφεραν με το "Tomorrow Never Knows"!

Music Corner: Που κι αυτό χρησιμοποιούσε πολλές λούπες...
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι. Είχα βάλει αυτό το κομμάτι σε κάποια παιδιά που θεωρούσαν τους Beatles "φλωράκια". Τους είπα "Σας συγχωρώ γιατί δεν έχετε ακούσει". Αν έχεις ακούσει 2-3 τραγούδια, πχ το "Ob-la-di, Ob-la-da" ή το "Yellow Submarine" λες "Οι Beatles ήταν για παιδάκια". Οκ, ήταν και για παιδιάκια.

Music Corner: Αυτό είναι το δύσκολο εξάλλου.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, ακριβώς! Τους έβαλα λοιπόν το "Tomorrow never knows" και άρχισαν να με ρωτάνε πότε βγήκε, ωραίο είναι κλπ. Τους απάντησα "τώρα πρόσφατα, το 1966"!!! Τους έπεσαν τ' αυτιά όταν τους είπα ότι είναι Beatles. Κι εγώ είχα αυτή την εμμονή να γράψω τραγούδι με μια συγχορδία και το έκανα με το "Που ήσουνα φως μου" από το "Παιχνίδια με το Διάβολο".

Music Corner: Το οποίο είχε και πολύ ξεχωριστές φωνητικές αρμονίες.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, μου αρέσουν πολύ αυτά τα παιχνίδια με τα φωνητικά. Πχ σε αυτό το κομμάτι οι φωνές κινούνται αντιστοικτικά. Και αισθάνομαι ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν έχω κάνει ακόμη. Δεν έχω κάνει ένα δίσκο με την κιθάρα μου, εντελώς μόνος. Ή ένα δίσκο βασισμένο σε μοτίβα αυτοσχεδιαστικά που θα ηχογραφήσουμε ζωντανά με μια μπάντα, όπου θα βάλω στίχους μετά. Υπάρχουν αρκετές ιδέες στο μυαλό μου που δεν έχω πραγματοποιήσει ακόμα.

Music Corner: Άρα υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα να προσμένουμε. Αυτό είναι τελικά που φαίνεται μετά τη Στροφή; Όλες αυτές οι δυνατότητες που υπάρχουν;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Δεν ξέρω ακόμα. Τώρα θέλω να αρχίσω πάλι να γράφω και να ηχογραφώ πράγματα και μετά σιγά, σιγά θα δούμε. Ξέρεις, δεν αποφασίζω κάθε φορά τι θα κάνω, προκύπτει μέσα από τα παιξίματα, τη μουσική και τους στίχους που μου βγαίνουν.

Music Corner: Αυτό προκύπτει και από τις ζωντανές εμφανίσεις και τους αυτοσχεδιασμούς πάνω στη σκηνή;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι και μπορεί να συμβεί πολλές φορές και σε soundcheck. Να έχω δηλαδή μια μελωδία στο μυαλό μου και να βάλω και τους άλλους στο κόλπο για να δω πώς ακούγεται. Κάπως έτσι γράφτηκε το "Τι λείπει".

Music Corner: Όπου το βασικό θέμα, με το όργανο ξεκίνησε; Ακούγεται σαν είχε γραφτεί εξ' αρχής για λύρα.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Με κιθάρα. Η ιδέα για τη λύρα μου ήρθε μετά.

Music Corner: Πριν τελειώσουμε, θα ήθελα να σας ρωτήσω για την κιθάρα Telecaster που μας είπε ο Νίκος ο Ζιώγαλας ότι του δανείσατε.
Νίκος Πορτοκάλογλου: (γέλιο) πώς σου φάνηκε ο δίσκος του Ζιώγαλα;

Music Corner: Μου άρεσε πάρα πολύ. Ιδίως αυτή η αίσθηση του ανοιχτού δρόμου που είχε. Ο ίδιος τη χαρακτήρισε country.
Νίκος Πορτοκάλογλου: Μα είναι country καλλιτέχνης ο Νίκος, γι' αυτό του έδωσα την Telecaster. Αλλά είναι Ελληνική country, έχει στοιχεία από την Ήπειρο και τη Μακεδονία. Μου άρεσε πολύ ο δίσκος. Του είπα ότι είναι μάλλον ο καλύτερος του δίσκος.

Music Corner: Κάποιος άλλος δίσκος που να ακούσατε πρόσφατα και να σας άρεσε;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ένα τραγούδι του Δρογώση άκουσα στο ραδιόφωνο και μου άρεσε πολύ. Επίσης του Αγγελάκα το "Πότε θα φτάσουμε εδώ". Και του Αλκίνοου βέβαια. Νομίζω πάντως πως είναι καλή χρονιά φέτος.

Music Corner: Πράγματι, κάτι που χρειάζεται εξάλλου η Ελληνική δισκογραφία. Εσείς πώς βλέπετε τη μετάλλαξη που περνάει η βιομηχανία αυτή τη περίοδο;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Δεν ξέρω τι μορφή θα πάρει στο τέλος γιατί η Ελλάδα είναι και μικρή αγορά και αν πέσουν κι άλλο οι πωλήσεις των δίσκων θα υπάρξει πρόβλημα. Ήδη οι μεγάλες εταιρείες έχουν πολύ λίγους καλλιτέχνες πλέον, αυτούς που πιστεύουν ότι μπορούν να υπερβούν έναν αριθμό πωλήσεων ώστε να καλύπτουν τα έξοδα. Ο Χρυσός Δίσκος απονέμεται πλέον στους 6.000 δίσκους. Παλιότερα, αν πουλούσαμε 6.000 λέγαμε ότι αποτύχαμε.

Music Corner: Πιστεύετε ότι οφείλεται και στον ανταγωνισμό που έχει η μουσική για την προσοχή των νέων από τις νέες τεχνολογίες πχ internet, gaming, εφαρμοογές όπως το facebook κλπ;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Δε νομίζω ότι η μουσική έχει χάσει τη δύναμή της, η βιομηχανία είναι που έχει πρόβλημα αυτή τη στιγμή. Ένα μεγάλο μέρος του περιεχομένου του internet είναι μουσική. Κι εξάλλου, με τη νέα τεχνολογία είναι πιο εύκολο να κάνεις ένα δίσκο μόνος σου, χωρίς την εταιρεία. Εγώ τον δίσκο τον ηχογράφησα σε αυτό το προσωπικό στούντιο, κάτι που παλιότερα θα απαιτούσε μια περιουσία.

Music Corner: Όσον αφορά τη συνεργασία με τη Βασιλική Καρακώστα, υπάρχει σχέδιο και για 2ο δίσκο;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Δε νομίζω, αυτό ήταν για μια φορά. Ήδη ψάχνει ανάμεσα σε ανθρώπους της γενιάς της να φτιάξει μια ομάδα για να συνεργάζονται και να ζυμώνονται μαζί κι εγώ την παροτρείνω σε αυτό. Σε όλους τους νέους τραγουδιστές ή τραγουδοποιούς μόνο αυτή τη συμβουλή δίνω: να ζυμώνονται μέσα από παρέες. Αν πχ είναι συνθέτες, να βρουν έναν καλό στοχουργό να συνεργάζονται. Αν είναι τραγουδιστές να βρίσκουν μια παρέα μουσικών και να αλληλοστηρίζονται για να βγαίνουν τελικά δουλειές μέσα από σχέσεις κι όχι από την πατέντα των εταιρειών που βγαίνει ένας παραγωγός και μαζεύει τραγούδια για να φτιάξουν ένα δίσκο με ανθρώπους που δε γνωρίζονται τελικά μεταξύ τους. Οι καλές δουλειές κρύβουν από πίσω ανθρώπινες σχέσεις, παρέες όπου ο ένας εμπνέει τον άλλο.

Music Corner: Πώς προκύπτει και κάνετε αυτές τις συνεργασίες, ιδίως με ανθρώπους που είναι στο ξεκίνημα; Πώς τους ανακαλύπτετε;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Άμα ψάχνεις, βρίσκεις. Με τον ίδιο τρόπο που βρίσκω μουσικούς για να φτιάξω μια μπάντα, μπορεί να βρω και μια καινούρια τραγουδίστρια. Ένας παλιός πάντα χρειάζεται και νέους ανθρώπους. Αν συνεργαστώ με μια τραγουδίστρια που έχει ιστορία, είναι ένας συνδυασμός δύο κόσμων. Εμένα με ενδιαφέρει να έχω κάποια πρόσωπα δίπλα μου που θα πούνε τα τραγούδια μου και θα ζυμωθούν μέσα από αυτό. Οπότε, όπως ψάχνω για μουσικούς, ψάχνω και για τραγουδιστές ή τραγουδίστριες καθώς έχω γράψει και αρκετά τραγούδια για γυναικείες φωνές. Επίσης, πολλές φορές έχω συνεργαστεί με τραγουδοποιούς που είναι στο ξεκίνημα της καριέρας τους πχ τον Λειβαδά, τον Δρογώση, τον Φάμελο, τους Grandeloopa στους οποίους έκανα την παραγωγή και αρκετούς άλλους. Μου αρέσει αυτό. Λέγαμε πριν για τα στερεότυπα και τους ρόλους. Οι νέοι καλλιτέχνες επειδή πλάθουν ακόμα το πρόσωπό τους είναι και πιο ευέλικτοι, πιο ανοιχτοί. Η συνεργασία με έναν φτασμένο καλλιτέχνη είναι κάτι πολύ ωραίο αλλά είναι για ένα συγκεκριμένο μόνο πράγμα: λίγες εμφανίσεις ή μερικά τραγούδια στο στούντιο. Με τη Βασιλική είμαστε 3 χρόνια μαζί και φαντάζομαι ότι κι αυτή σιγά σιγά θα ακολουθήσει το δρόμο της. Οι άνθρωποι συναντιούνται, κάνουν μια πορεία μαζί, χάνονται, ξαναβρίσκονται.

MC: Είναι κι αυτό κομμάτι της διαδρομής, οι συνταξιδιώτες μας;
Νίκος Πορτοκάλογλου: Ναι, για μένα και η επαφή με τον κόσμο και με τους συνεργάτες μου είναι κομμάτι του ταξιδιού μου. Όπως έλεγα πριν, δεν θέλω να είμαι ούτε αρχηγός, ούτε οπαδός. Θέλω να ειμαι συνταξιδιώτης. Κι έτσι βλέπω και τους άλλους.

------