"ΜΑΝΟΣ ΠΥΡΟΒΟΛΑΚΗΣ"

"Ελπίζω να προλάβω να γίνω καλός μουσικός
πριν γεράσω"!


Συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στην Αγγελική Μακρή

Φωτογράφηση: Μαρία Παπαγεωργίου
Music Corner - 18/10/2007

Λίγο μετά την κυκλοφορία του καινούριου του άλμπουμ "Στον έρωτα δεν υπάρχει νικητής" και παράλληλα με τις εμφανίσεις του στο Σταυρό του Νότου, βρήκαμε τον Μάνο Πυροβολάκη στο "Πάρκο Ελευθερίας" και μας μίλησε για όλα. Άνετος, με χιούμορ και πολύ προσγειωμένες αντιλήψεις, έδωσε το στίγμα της νέας του δουλειάς που είναι ένα πάντρεμα της κρητικής μουσικής με πιο σύγχρονους ήχους. Με αφορμή τα καινούρια του τραγούδια επεκτείνουμε την κουβέντα στην καθημερινότητα και στα θέματα που θίγει στους στίχους του.

Επίσης καταθέτει την άποψή του για τη σχέση του με το κοινό τόσο στις ζωντανές εμφανίσεις όσο και σαν καλλιτέχνης που προωθεί τη δουλειά του από το ραδιόφωνο.
Δείτε τι έχει να μας πει.


Music Corner: Tο καλοκαίρι σου πώς ήταν; Έδωσες συναυλίες στην Ελλάδα;
Μάνος Πυροβολάκης: Αυτό το καλοκαίρι έκανα ένα ταξίδι στην Αμερική για ένα μήνα οπότε οι συναυλίες μου στην Ελλάδα ήταν πάρα πολύ λίγες μεν, αλλά έντονες θα έλεγα. Δε βγήκα κανονικά για να κάνω συναυλίες, έκανα έξι εμφανίσεις μόνος μου, στην Κρήτη και στη Βόρειο Ελλάδα.

Music Corner: Απ' ότι ξέρω μία από αυτές ήταν στα Μουρτζανά, ιδιαίτερο τόπο για σένα!
Μάνος Πυροβολάκης: Ναι, πώς το έμαθες εσύ αυτό; (γέλια). Είναι ο τόπος καταγωγής της μητέρας μου και ήταν για μένα πολύ συγκινητικό που ο τοπικός σύλλογος εκεί θεώρησε σωστό να μου κάνει μία βραδιά αφιερωμένη σε μένα. Ήταν πολύ ωραία γιατί είδα και κάποιους συγγενείς τους οποίους δεν είχα ξαναδεί και δεν είχαμε σχέσεις μέχρι τώρα. Γενικά ήταν πολύ συγκινητικά.

Music Corner: Οπότε κάθε φορά που επιστρέφεις στην Κρήτη, τον τόπο απ' όπου ξεκίνησε η αγάπη σου για τη μουσική και τη λύρα, για να δώσεις μια συναυλία, πρέπει να νιώθεις κάτι ιδιαίτερο, πιο δυνατό απ' ότι αν εμφανιζόσουν σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδας.

Μάνος Πυροβολάκης: Ναι, αν κι εγώ είμαι "Αθηναίος Κρητικός"! Εδώ γεννήθηκα, εδώ πήγα σχολείο, εδώ ήταν οι περισσότεροι φίλοι μου. Με την Κρήτη εγώ λειτουργώ με το σύνδρομο του ...απόδημου ελληνισμού, δηλαδή με κάποιον τρόπο είμαι σαν τους Έλληνες του εξωτερικού, κάτι που κάνει τα συναισθήματά μου πιο έντονα γι' αυτήν. Ταυτόχρονα, έχω χάσει και πολλά κομμάτια από τη ζωή εκεί, πράγματα δηλαδή που θα βίωνα εάν ήμουν μόνιμος κάτοικος του νησιού.

Music Corner: Θα εκπροσωπούσες ξανά την Κρήτη σε κάποια αντίστοιχη παγκόσμια διοργάνωση με αυτή του 1994, τώρα που 13 χρόνια μετά είσαι πιο καταξιωμένος;

Μάνος Πυροβολάκης: Ναι, γιατί όχι; Αν και πιστεύω ότι υπάρχουν εξίσου ικανοί λαουτιέρηδες και λυράρηδες στην Κρήτη σαν εμένα, που θα μπορούσαν να κάνουν κάτι αντίστοιχο. Αλλά, αν μου ζητούνταν να το κάνω, θα το έκανα.

Music Corner: Αν σου ζητούσαν να κατέβεις στη Eurovision, που κάθε χρόνο γίνεται τόσος ντόρος με τον καλλιτέχνη που θα μας εκπροσωπήσει, θα συμμετείχες γράφοντας μια μαντινάδα;
Μάνος Πυροβολάκης: Θα κατέβαινα με ...εφτά μήνες γυμναστήριο και οκτώ μήνες σολάριουμ! Τότε θα κατέβαινα σίγουρα! Ξεκινάω από τώρα την προετοιμασία! (γέλια). Πάντως, σοβαρά τώρα, καλό θα ήταν να εκπροσωπούσε τη χώρα μας ένα κομμάτι με ελληνικό χαρακτήρα, άσχετα αν θα το έκανα εγώ ή κάποιος άλλος.

Music Corner: Με ελληνικό στίχο;
Μάνος Πυροβολάκης: Με ελληνικό στίχο, γιατί όχι; Ή ακόμη και με μεσογειακό στίχο που ταιριάζει περισσότερο στη μουσική μας, είναι προτιμότερος από τον αγγλικό. Η αίσθησή μου είναι ότι ο αγγλικός στίχος γράφει υπέροχα στα Αγγλοσαξονικά τραγούδια, αλλά δεν ταιριάζει τόσο σε ελληνικές μελωδίες.

Music Corner: Αν μπορούσαμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο και φτάναμε στο 1992, όταν άρχισες να κάνεις τα πρώτα σου βήματα και σου έλεγαν, Μάνο, μπορείς με τη συμμετοχή σου σε ένα ριάλιτι και την έκθεση της προσωπικής σου ζωής να φτάσεις άμεσα στο 1998, στο πρώτο cd με τα Κινούμενα Σχέδια, θα το έκανες;
Μάνος Πυροβολάκης: Θα μιλήσω πολύ εκ του ασφαλούς και θα σου πω ότι δε θα το έκανα επειδή κατά κάποιον τρόπο δε μου ταιριάζει εμένα αυτό το πράγμα. Από την άλλη, δεν μπορώ να κατηγορήσω κανέναν που το έχει κάνει γιατί κι εγώ αν ήθελα να κάνω καριέρα και έβρισκα αδιέξοδα παντού, ίσως και να ακολουθούσα αυτό το δρόμο. Ειλικρινά από τα ριάλιτι πιστεύω ότι έχουν βγει παιδιά που, κατά τη γνώμη μου, πήγαν μόνο για τα φώτα της δημοσιότητας και κάποια που κατέληξαν εκεί επειδή δεν έβρισκαν άλλο τρόπο να δείξουν ότι ξέρουν να τραγουδάνε. Ουσιαστικά όμως δε συμφωνώ με τα ριάλιτι και με τη λογική να είναι κάποια άτομα μέσα σε ένα σπίτι με 152 κάμερες να τους καταγράφουν. Δηλαδή, έλεος, την παρακολούθηση τη βιώνουμε και στην καθημερινή μας ζωή, είναι ανάγκη να το βλέπουμε και σε τηλεοπτικό σόου; Εξάλλου, πραγματικά, δε με ενδιαφέρει πώς ξύνει κάποιος τη μύτη του όταν είναι μόνος του, δεν έχω καμία περιέργεια να το δω.

Music Corner: Τι θα έκανες εάν σου ζητούσε η εταιρεία σου ή είχες κάποια πρόταση να συνεργαστείς με κάποιον που έχει βγει από ένα ριάλιτι, που δεν είναι στο ίδιο καλλιτεχνικό στιλ με σένα;
Μάνος Πυροβολάκης: Έχω συνεργαστεί με παιδιά από ριάλιτι στο παρελθόν και αισθάνομαι ότι είναι μια χαρά παιδιά και μια χαρά καλλιτέχνες. Είναι ρατσιστικό να κάνουμε το διαχωρισμό καλλιτεχνών προερχόμενων από ριάλιτι και μη. Αν ταιριάζω καλλιτεχνικά και υπάρχουν καλλιτεχνικοί λόγοι για μια συνεργασία, θα το κάνω χωρίς να με νοιάζει το παρελθόν του άλλου. Εξάλλου, δεν μπορώ να κάνω τον κριτή στη ζωή του άλλου, δεν είναι δίκαιο. Από την άλλη, υπάρχουν και καλλιτέχνες που δεν έχουν πάει σε ριάλιτι αλλά παρόλ' αυτά εμένα δε μου αρέσει η αισθητική τους.

Music Corner: Πριν μερικές εβδομάδες ξεκίνησες τις εμφανίσεις σου στο Σταυρό του Νότου με την Μελίνα Ασλανίδου και τον Γιώργο Καραδήμο. Ποιες είναι οι μέχρι τώρα εντυπώσεις σου;
Μάνος Πυροβολάκης: Χάλια...! (γέλια) Έχουμε πολύ καλή χημεία, και όσο κοινότοπο κι αν ακούγεται αυτό, περνάμε πολύ ωραία. Έχουμε καλή παρέα, είμαστε διαφορετικοί χαρακτήρες, έχουμε κοινά στοιχεία τα οποία μας δένουν και μας ενοποιούν και πάνω σ' αυτά πατάμε και προχωράμε. Έχουμε φυσικά και διαφορές, οι οποίες κάνουν πιο ενδιαφέρουσα την παράστασή μας. Το δεύτερο βράδυ της εμφάνισής μας, μόλις είχαμε ξεπεράσει το σοκ της πρεμιέρας και μπορώ να πω, πως, τόσο εμείς, όσο και ο κόσμος, περάσαμε πολύ όμορφα. Όχι πως στην πρώτη μέρα πήγαμε άσχημα, αλλά σε κάθε πρεμιέρα είναι πάντα λίγο παράξενα. Πιστεύω πως θα πάμε ακόμη καλύτερα και θα βρούμε κι άλλο το κόλπο της μεταξύ μας χημείας.

Music Corner: Πόσο θα διαρκέσουν οι παραστάσεις;
Μάνος Πυροβολάκης: Για 23 χρόνια λέμε (γέλια). Θα παίξουμε για 5 διήμερα.

Music Corner: Στο παρελθόν έχεις εμφανιστεί και σε μεγαλύτερες πίστες, όπως στο Αθηνών Αρένα με το Γιώργο Νταλάρα και τον Αντώνη Ρέμο. Είναι διαφορετική η χημεία που αναπτύσσει ένας καλλιτέχνης σε ένα τόσο μεγάλο χώρο, από αυτήν σε ένα μικρότερο, τύπου Σταυρό του νότου ή Δίπλα στο ποτάμι;
Μάνος Πυροβολάκης: Σίγουρα, σε μικρότερη σκηνή είσαι πιο κοντά με τον κόσμο. Η Αθηνών Αρένα που είναι ένα πολύ μεγάλο μαγαζί, ένα χάος ουσιαστικά, είναι παράξενο να επιβληθείς εκεί μουσικά. Ένα τέτοιο μαγαζί είναι ευκαιρία για κάποιον με μεγάλη καλλιτεχνική πορεία, με πολλά χιτ και που είναι ικανός να κάνει τα πράγματα που θέλει εκείνος σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Όταν εμφανίστηκα εγώ, είχα, δικαίως, πολύ μικρή συμμετοχή, οπότε η εμπειρία που έχω εγώ από κει έχει να κάνει περισσότερο με την εμπειρία της συνεργασίας, παρά με το να τεστάρω πώς μπορεί να ακουστεί η μουσική μου σε ένα τόσο μεγάλο χώρο.

Music Corner: Πώς θα αντιδρούσες αν σου προσέφεραν την πρώτη θέση στη μαρκίζα, με τίμημα κάποιες εκπτώσεις στο στιλ και το ύφος σου; Για παράδειγμα να πεις κάποια τραγούδια που δε σου ταιριάζουν προκειμένου να γεμίσει το πρόγραμμα.
Μάνος Πυροβολάκης: Δε θα το έκανα γιατί βαριέμαι. Αν λέω κάτι που δε μου αρέσει θα είναι βάσανο για μένα. Θα πηγαίνω και θα σκέφτομαι από το πρώτο κομμάτι το δέκατο έκτο που δε θα γουστάρω να το πω. Δε θα μπορούσα να το κάνω. Θα έφτανα μόνο στο σημείο που μπορούσα. Εάν έπρεπε να γεμίσει το πρόγραμμα, ας έφερναν κι άλλους συντελεστές, δεν είναι ανάγκη να το βγάλω όλο μόνος μου.

Music Corner: Προφανώς, η προβολή, το κέρδος και οι δημόσιες σχέσεις, έρχονται σε δεύτερη μοίρα για σένα.
Μάνος Πυροβολάκης: Αυτό που κάνω είναι η δουλειά μου και όχι ακριβώς το χόμπι μου, οπότε φροντίζω να τα συνδυάζω όλα. Με ενδιαφέρει όταν κάνω κάτι να έχω προβολή γιατί όταν βγάζω μια δουλειά την κάνω για τον κόσμο. Δεν παίζω μουσική για να με ακούω εγώ αλλά ο κόσμος, αυτό είναι η προβολή για μένα. Θέλω τα τραγούδια μου να φτάνουν στον κόσμο και χρειάζονται σε αυτό οι δημόσιες σχέσεις, αλλά δε με ενδιαφέρει να το κάνω με οποιοδήποτε τίμημα και κόστος. Θέλω οι συνθήκες να είναι κοντά σε μένα καλλιτεχνικά. Εκτός, φυσικά, αν μου χάριζαν το Μανχάταν, κάτι το οποίο δε θα συμβεί, οπότε όχι, δε θα έκανα κάτι μόνο και μόνο για την δημοσιότητα.

Music Corner: Ας πάμε τώρα στο καινούριο σου άλμπουμ με τίτλο "Στον έρωτα δεν υπάρχει νικητής" που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες.
Μάνος Πυροβολάκης: Συνειδητά και στιχουργικά το άλμπουμ αυτό είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας συνεργασίας μου με τον κολλητό μου φίλο Γιάννη Στίγκα. Στα τεχνικά μέρη, την ενορχήστρωση έχει επιμεληθεί ο, επίσης, επί χρόνια συνεργάτης μου, Χρήστος Σούμκα και μαζί είχαμε και τον Χρήστο Αβδελά ο οποίος στο στούντιο έπαιζε κιθάρες κι έχει βοηθήσει στη διαδικασία της ηχογράφησης. Εμείς γράφουμε τραγούδια. Εγώ και ο Γιάννης Στίγκας είμαστε οι μοναδικοί στην Ελλάδα που το κάνουμε αυτό. Είμαστε ένα στιχουργικό ντουέτο. Συνυπογράφουμε τραγούδια και στους στίχους και στη μουσική. Η όλη διαδικασία να φτιάξεις ένα δίσκο μας δίνει πολύ χαρά και πολύ ενέργεια και μας γεμίζει ανυπομονησία. Θέλω πολύ να δω πώς θα φανούν τα τραγούδια στον κόσμο.


Με τον Γιώργο Καραδήμο και τη Μελίνα Ασλανίδου,
από τις εμφανίσεις τους στο Σταυρό του Νότου...

Music Corner: "Ακούς" τα ελληνικά charts;
Μάνος Πυροβολάκης: Ακούω περισσότερο από τα αυτοκίνητα των περαστικών που περνάνε έχοντας δυνατά τη μουσική και από 'κει έχω μια αίσθηση. Γενικά όμως παρακολουθώ τα charts χωρίς να είμαι μανιώδης γιατί με ενδιαφέρει να ξέρω τι ακούει ο κόσμος.

Music Corner: Φαντάζομαι θα είναι μαγική στιγμή για σένα όταν ένα άλμπουμ είναι στα σπάργανα κι εσύ να ακούς τους γύρω σου να το τραγουδάνε μέσα στο αυτοκίνητο ή να έρχονται στο μαγαζί και να ψιθυρίζουν τα λόγια.
Μάνος Πυροβολάκης: Σίγουρα. Το τραγούδι είναι σαν ένα παιδί που το κάνεις και μετά μεγαλώνει και αναπτύσσεται. Μετά από ένα σημείο πιστεύω πως το τραγούδι φεύγει απ' τα χέρια σου, δεν το ελέγχεις πια.

Music Corner: Όταν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί προτιμούν και προβάλλουν κάποια συγκεκριμένα κομμάτια από το δίσκο σου ενώ το δικό σου αγαπημένο είναι ένα όχι τόσο εμπορικό, θα κοιτάξεις να το εντάξεις στο πρόγραμμά σου;
Μάνος Πυροβολάκης: Θα κοιτάξω να απειλήσω όλους τους παραγωγούς ότι θα τους σκοτώσω προκειμένου να βάζουν το κομμάτι! Θα τους αφήνω ένα προειδοποιητικό σημείωμα. (γέλια) Ο ραδιοφωνικός παραγωγός έχει το δικαίωμα της επιλογής του να παίξει αυτά που γουστάρει. Θα ήταν φασιστικό να του πω θα παίξεις αυτό επειδή αρέσει σε μένα. Σε εκείνον θα αρέσει κάποιο άλλο. Έτσι όπως λειτουργούν τα τραγούδια στο ραδιόφωνο πρέπει να υπάρχει το περιθώριο να διαλέξει ο ίδιος ο παραγωγός πώς θα στήσει την εκπομπή του. Από τη μεριά μου, εγώ θα το έβαζα στο πρόγραμμά μου, γιατί μου αρέσει να ρισκάρω με τραγούδια. Εγώ παίζω κομμάτια που είτε είναι δικά μου, είτε αν είναι κάποιου άλλου και τα παίζω διασκευασμένα. Ποτέ δε θα ακούσετε ένα κομμάτι από μένα ζωντανά, όπως ακριβώς είναι στο δίσκο. Δεν κατηγορώ κανέναν που το κάνει αλλά εγώ το βαριέμαι λίγο αυτό. Μου φαίνεται πως δεν προσφέρω κάτι με το να κάνω επανεκτέλεση ή να ακολουθήσω ίδια ενορχήστρωση σε ένα κομμάτι που έχει ηχογραφηθεί και έχει πάει καλά. Ο κόσμος θα προτιμήσει να καθίσει σπίτι του να ακούσει το δίσκο και όχι να έρθει να ακούσει εμένα και θα είναι και καλύτερα στο δίσκο γιατί οι πρώτες εκτελέσεις είναι πάντα καλύτερες. Οπότε γενικά ρισκάρω να παίξω και τραγούδια που δεν έχουν ακουστεί ιδιαίτερα αλλά και διασκευές πειραγμένες.

Music Corner: Ακούγοντας τα τραγούδια του καινούριου άλμπουμ, καταλαβαίνουμε πως τα περισσότερα μιλούν για την αγάπη. Γράφοντάς τα, είχες κάτι καινούριο να πεις για την αγάπη ή κρατάμε αυτό που λέει ο τίτλος του "Στον έρωτα δεν υπάρχει νικητής;"
Μάνος Πυροβολάκης: Τόσο εγώ όσο και ο Γιάννης Στίγκας θεωρούμε ότι το θέμα της αγάπης μας εξιτάρει πάρα πολύ και ιδιαίτερα το θέμα του μάταιου έρωτα, ότι δηλαδή ήθελες αλλά δεν μπόρεσες ποτέ. Το να πεις κάτι καινούριο για τον έρωτα είναι και το δύσκολο κομμάτι του να γράφεις στίχους αλλά αυτό ισχύει και στην καθημερινότητα. Όποιο θέμα και να πιάσεις είναι χιλιοειπωμένο. Πάντα όμως υπάρχει ένας τρόπος να μιλήσεις αλλιώς γι' αυτό και αυτή είναι η μαγεία του στίχου και της τέχνης. Πώς δηλαδή θα πεις κάτι καινούριο για το χωρισμό. Πώς θα του δώσεις καινούρια διάσταση. Αυτό είναι κάθε φορά το στοίχημα.

Music Corner: Πώς γίνεται λοιπόν αφού συνέχεια έχουμε στ' αυτιά και το στόμα μας τραγούδια για την αγάπη να αντιμετωπίζουμε τόσα προβλήματα στις διαπροσωπικές μας σχέσεις;
Μάνος Πυροβολάκης: Αφού ζούμε στις μεγάλες πόλεις, είμαστε ...ψυχανώμαλοι όλοι! Δεν είναι κανείς μας καλά. Οι μισοί πρέπει να πάμε μέσα κατευθείαν, χωρίς εξετάσεις. Εδώ και δέκα, ίσως δεκαπέντε χρόνια, έχουν αλλάξει οι σχέσεις των ανθρώπων και οι κώδικες επικοινωνίας. Αυτό τους έχει κάνει όλους λίγο αμήχανους. Πρώτα απ' όλα τα κορίτσια, που όταν τους δόθηκε ξαφνικά τρομερή ελευθερία και γενικά το όλο θέμα της ισότητας, που το θεωρώ πολύ δίκαιο, δεν το διαχειρίστηκαν όπως έπρεπε. Από την άλλη, ούτε τα αγόρια ήξεραν πώς να το αντιμετωπίσουν. Νομίζω όμως πως θα ισορροπήσει γιατί οι σχέσεις εξελίσσονται και δεν είναι μονοδιάστατες όπως παλιά. Τώρα είναι πιο πολυδιάστατες.

Music Corner: Το τραγούδι "Κρουσταλλοβραχιονάτη" μου κάνει περισσότερο σαν μαντινάδα.
Μάνος Πυροβολάκης: Ναι, είναι μαντινάδα. Είναι ένα εκπληκτικό παραδοσιακό τραγούδι του Γιώργου Κουτσουρέλη, ενός Χανιώτη λαουτιέρη, καταπληκτικού καλλιτέχνη για τον καιρό του - και όχι μόνο - ο οποίος ήταν και πολύ καλός συνθέτης. Έχει γράψει πάρα πολλά κομμάτια τα οποία είναι γνωστά και στον κόσμο χωρίς όμως να ξέρουν ότι είναι του Κουτσουρέλου.

Music Corner: Έχεις κάνει και δυο συνεργασίες στο άλμπουμ. Μία με τη Μελίνα Ασλανίδου και μία με τη Δήμητρα Ματσούκα. Αυτή η δεύτερη, πώς προέκυψε;
Μάνος Πυροβολάκης: Κατά τη γνώμη μου και οι δύο συμμετοχές έχουν βοηθήσει πάρα πολύ το δίσκο. Η συνεργασία με τη Δήμητρα είναι το πιο πικάντικο στοιχείο στο δίσκο μου και προέκυψε γιατί για το συγκεκριμένο κομμάτι ψάχναμε μια κοπέλα η οποία να μην είναι απλά μια πολύ καλή τραγουδίστρια. Το τραγούδι αυτό έχει κι ένα ρόλο οπότε ψάχναμε μια τραγουδίστρια - ηθοποιό που θα έδινε μια υποτιθέμενη εικόνα στα μάτια μας αλλά και που θα τραγουδούσε σωστά. Γνώριζα ότι η Δήμητρα τραγουδάει γιατί την είχα δει παλιότερα σε μια μουσική παράσταση και μου είχε κάνει εντύπωση το ότι ξέρει να τραγουδάει καλά. Εν τω μεταξύ, έχουμε και κάποιους κοινούς γνωστούς και χωρίς να έχουμε προσωπικές επαφές πέρα από μια απλή γνωριμία και κάποιες κοινές εμφανίσεις στην τηλεόραση, την πήρα κάποια στιγμή τηλέφωνο και της έκανα την πρόταση. Της είπα ότι έχω γράψει ένα κομμάτι που νομίζω ότι της ταιριάζει, ήρθε, το τραγούδησε, μου άρεσε όπως το είπε, της άρεσε κι εκείνης σαν κομμάτι και έτσι συνεργαστήκαμε.

Music Corner: Εσύ θα άλλαζες ποτέ ρόλο, όπως πολλοί συνάδελφοί σου κάνουν κατά καιρούς εμφάνιση στην τηλεόραση ή τον κινηματογράφο;
Μάνος Πυροβολάκης: Μοντέλο θα γινόμουν, είμαι ένα στάδιο πριν το μόντελινγκ! (γέλια) Θα το έκανα μόνο αν το έκανα καλά και γούσταρα να το κάνω. Καλά κάνουν όσοι κάνουν αυτή την αλλαγή, αλλά εγώ φοβάμαι ότι θα γεράσω και δε θα προλάβω να γίνω καλός μουσικός. Μου φαίνεται πολύ μεγάλος ο όγκος της δουλειάς που έχω να επεξεργαστώ σαν τραγουδιστής, σαν μουσικός, σαν συνθέτης, σαν ενορχηστρωτής και χρειάζομαι πολύ χρόνο για να αφοσιωθώ σε αυτόν τον τομέα. Μακάρι να μάθω να κάνω καλά έστω και τα μισά από αυτά που θέλω να κάνω και μετά ας πάω να κάνω και κάτι άλλο. Εάν η αλλαγή λειτουργεί και εξισορροπεί κάποιον σαν προσωπικότητα, γιατί να μην το κάνει;

Music Corner: Υπάρχει κάποιο τραγούδι στον δίσκο που ένας απ' τους δυο σας το έγραψε με αφορμή κάποιο γεγονός; Για παράδειγμα το "Είσαι μια φίλη μου παλιά" φαίνεται ότι κρύβει ολόκληρη ιστορία από πίσω του.
Μάνος Πυροβολάκης: Καταρχήν το τραγούδι αυτό είναι ουσιαστικά επανέκδοση. Το είχαμε γράψει το 1998 στο πρώτο άλμπουμ με τα Κινούμενα Σχέδια, σε αυτόν που περιείχε και το "Στης εκκλησιάς την πόρτα", τα οποία είναι από τα αγαπημένα μας και θελήσαμε να του δώσουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Το γράψαμε όταν ήμασταν 18 χρονών, εξάλλου έχει και μια στιχουργική αφέλεια η οποία εμένα προσωπικά μου αρέσει. Πολλές φορές προτιμώ την αφέλεια στο στίχο παρά το βαρύγδουπο και χωρίς λόγο ύφος. Υπήρχε μια φίλη μας, δε θα αποκαλύψω αν ήταν δική μου ή του Γιάννη, με την οποία ήμασταν πολύ ερωτευμένοι αλλά επειδή ακριβώς ήταν και φίλη μας δεν της το είχαμε πει ποτέ. Απλά σε κάποια στιγμή της είπαμε ότι έχουμε γράψει ένα τραγούδι που αναφέρεται σ' εκείνη. Εκείνη ρώτησε ποιος είναι ο τίτλος του κι εμείς της είπαμε "Είσαι μια φίλη μου παλιά". Όταν βγήκε ο δίσκος, άκουσε το τραγούδι και τότε κατάλαβε τι συνέβαινε. Πολύ έξυπνα παιδιά ήμασταν ...δεν το αποκαλύψαμε ποτέ! Εν πάση περιπτώσει, σε τέτοιες καταστάσεις πρέπει να το λες και όχι να το κρύβεις.

Music Corner: Και ειδικά αν δεν πρόκειται να γίνεις τραγουδιστής!
Μάνος Πυροβολάκης: Ναι, αν γίνεις τραγουδιστής γράφεις ένα τραγούδι και το λες! Πάντως είναι καλό για την προσωπική σου ζωή να το αποκαλύψεις και να μην το κρατήσεις κρυφό για πάντα.

Music Corner: Ο Eric Clapton έγραψε το Wonderful Tonight ένα βράδυ που ήταν εκνευρισμένος γιατί η γυναίκα του αργούσε πολύ να ετοιμαστεί παρόλο που είχαν αργήσει σε μια εκδήλωση! Σου έχει τύχει κάτι αντίστοιχο, να γράψεις ένα τραγούδι πάνω στα νεύρα σου ή όντας πολύ χαρούμενος;
Μάνος Πυροβολάκης: Γράφουν οι φίλοι μου για μένα γιατί έχω ταλέντο να αργώ στα ραντεβού μου, οπότε γράφουν διάφορα υβρεολόγια ενόσω με περιμένουν! (γέλια) Δε συνηθίζω να το κάνω, γιατί όσες φορές έχω γράψει εν βρασμώ ψυχής, το τραγούδι έχει βγει σαν το γλυκό που έχει πολύ ζάχαρη, δηλαδή έχει υπερβολή. Εγώ λειτουργώ καλύτερα όταν έχει καταλαγιάσει το συναίσθημα και το διαχειρίζομαι πιο ψύχραιμα εκ των υστέρων. Σε ένα τραγούδι που αναφέρεται στον πόνο του χωρισμού, εγώ δε θα μπορούσα να το γράψω αμέσως μετά το γεγονός. Θα το έκανα όταν είχε ξεθυμάνει και επέστρεφε στο μυαλό μου πάλι σαν συναίσθημα, οπότε θα κυριαρχούσε το μέτρο και όχι η υπερβολή.

Music Corner: Όταν θέλεις να γράψεις στίχους ή μουσική αποζητάς την απομόνωση ή είναι της στιγμής και μπορεί να γίνει σε διάφορους χώρους και χρόνους;
Μάνος Πυροβολάκης: Και οι δύο τρόποι παίζουν. Πολλά από τα κομμάτια αυτού του δίσκου τα γράψαμε σε ταβέρνα εν μέσω φαγητών και κρασιών. Υπάρχουν και άλλες που συζητάμε από το τηλέφωνο με το Γιάννη για κάποιον στίχο, τον γράφουμε και λέμε ατάκες για το πώς θα μπορούσε να είναι ή κάθεται μόνος του ο καθένας και δουλεύει και τα συγκρίνουμε μετά. Γενικά δεν υπάρχει τρόπος. Η έμπνευση θεωρώ ότι είναι κάτι που σου χτυπάει την πόρτα όταν εκείνη θέλει. Την κυνηγάς βέβαια κι εσύ αλλά το "τσαφ" μπορεί να έρθει οποιαδήποτε στιγμή. Εκεί που περπατάς στο δρόμο μπορεί να δεις μια ταμπέλα, μια αφίσα ή ένα σύνθημα κι αυτό να γίνει στίχος. Όπως καταλαβαίνεις η δουλειά μας είναι δύσκολη γιατί όλη μέρα έχουμε τις κεραίες ανοιχτές και ψάχνουμε. Μπορεί τώρα να το λέω για πλάκα, όμως είναι αλήθεια. Όλη μέρα έχουμε το νου μας στα τραγούδια.

Music Corner: Λογικό αφού το οτιδήποτε μπορεί να σταθεί σαν ερέθισμα και να γίνει τραγούδι.
Μάνος Πυροβολάκης: Το μεγαλύτερο βάσανο είναι όταν σου λείπει μια λέξη ή μια φράση για το στίχο. Με το Γιάννη δυσκολευόμαστε περισσότερο στους στίχους παρά στη μουσική γιατί είμαστε μουσικοί και αυτήν ξέρουμε να γράφουμε ευκολότερα.

Music Corner: Για τους συγγραφείς υπάρχει το writer's block που παθαίνουν όταν κολλάνε και δεν έχουν καμία ιδέα και δεν προχωράνε τη δουλειά τους. Προφανώς υπάρχει και στη μουσική κάτι αντίστοιχο...
Μάνος Πυροβολάκης: Βέβαια και ουσιαστικά ο καινούριος δίσκος προέρχεται από κάτι τέτοιο. Το καλύτερο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να κάνεις πίσω και να μην πιέζεσαι. Είναι προτιμότερο να πας διακοπές, να πας για ένα καφέ με κάποιον φίλο σου, να ξελαμπικάρεις και μετά να ξαναμπείς στη διαδικασία της δημιουργίας.

Music Corner: Αν και πολύ νέος σε ηλικία, έχεις καταφέρει πολλά μέχρι τώρα στην πορεία σου. Έχεις βάλει κάποιο πλάνο πενταετίας ή δεκαετίας;
Μάνος Πυροβολάκης: Ναι! Θέλω αύριο να είμαι στην κορυφή και νομίζω πως θα τα καταφέρω (γέλια)! Όχι, δεν έχω βάλει κάτι αυστηρό. Θα μου άρεσε ας πούμε σε δεκαπέντε χρόνια, να έχουμε πάντα την υγειά μας εννοείται, να έχω γράψει ωραία τραγούδια. Με ενδιαφέρει να έχω δίσκους πίσω μου με τραγούδια που θα ακούει ο κόσμος, ωραίες συνεργασίες, ωραία live, ωραίες στιγμές. Αυτό είναι νομίζω το πιο σημαντικό στη δουλειά που κάνω.

Music Corner: Με ποιον ξένο καλλιτέχνη θα ήθελες να συνεργαστείς;
Μάνος Πυροβολάκης: Είναι πάρα πολλοί, πάνω από 70 ονόματα! Θα με ενδιέφερε να συνεργαστώ με καλλιτέχνες και γκρουπ που είναι ήδη φτασμένοι αλλά και με νεανικά και, σε ένα βαθμό, alternative συγκροτήματα, κυρίως από την Αγγλοσαξονική σκηνή. Αυτοί οι ήχοι είναι πιο κοντά στ' αυτιά μου από τους αμερικάνικους. Ενδεικτικά, θα μου άρεσε πολύ να συνεργαστώ κάποια στιγμή με τους Ojos de Bruzo.

Music Corner: Θα έκανες ποτέ, παράλληλα με το τραγούδι, μια σχολή για να μαθαίνουν τα νέα παιδιά να παίζουν λύρα;
Μάνος Πυροβολάκης: Αρκετά χρόνια πριν ασχοληθώ τόσο σοβαρά με τη δισκογραφία, εργαζόμουν σαν καθηγητής μουσικής. Έκανα μαθήματα σε ωδεία διδάσκοντας λύρα, ήμουν καθηγητής στο μουσικό γυμνάσιο και λύκειο στην Παλλήνη και δίδασκα κρητική λύρα. Επίσης έκανα μαθήματα σε συλλόγους Κρητών και είναι κάτι που το κατέχω και θα μου άρεσε πολύ να το ξανακάνω κάποια στιγμή.

Music Corner: Ευχαριστούμε πάρα πολύ!
Μάνος Πυροβολάκης: Κι εγώ σας ευχαριστώ. Να 'στε καλά!

------


BAR RESTAURANT CAFE
ΠΑΡΚΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (Βασ. Σοφίας) 210.7223784

*** Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο Πάρκο Ελευθερίας στην Βασ. Σοφίας, στο Μέγαρο Μουσικής (Bar-Restaurant-Cafe, τηλ. 210.7223784).
*** Oι φωτογραφίες έχουν τραβηχθεί με ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, Olympus.
*** Απαγορεύεται η αναδημοσίευση υλικού (κειμένων ή φωτογραφιών) χωρίς την άδεια του Music Corner

MC Team ID