Η σημερινή στήλη είναι αφιερωμένη σε δίσκους με ζωντανές ηχογραφήσεις, ξεκινώντας με τον εμπορικά πιο επιτυχημένο όλων των εποχών. Είναι η πρώτη από μια μακρά σειρά live κυκλοφοριών του Γιώργου Νταλάρα που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, αλλά αυτό που έγινε στα δισκοπωλεία τον Φεβρουάριο του 1983 που βγήκε το συγκεκριμένο διπλό άλμπουμ είναι δύσκολο να περιγραφεί με λόγια.

Οι πωλήσεις έφτασαν στον ιλιγγιώδη αριθμό των ...700.000 αντιτύπων (!) κι αν υπολογίσουμε το γεγονός ότι ο δίσκος συνεχίζει να πουλάει έως και τις μέρες μας, δε μπορώ ούτε να φανταστώ σε ποιο επίπεδο βρίσκονται. Νομίζω ότι είναι αν όχι η καλύτερη, μία από τις δυο - τρεις καλύτερες ζωντανές ηχογραφήσεις του Νταλάρα και η μοναδική στην οποία παρουσιάζεται ένα μεγάλο κομμάτι των πρώτων 15 ετών της καριέρας του. Στα live που κυκλοφόρησε έκτοτε συμπεριέλαβε βεβαίως κάποια τραγούδια - σταθμούς από το προσωπικό του ρεπερτόριο, αλλά όσο περνούσαν τα χρόνια ανοιγόταν και σε άλλους δημιουργούς και είδη, χώρια οι συναυλίες - αφιερώματα σε συγκεκριμένους συνθέτες που βγήκαν σε δίσκους.

Στα «Τραγούδια μου» αποτυπώνεται κυρίως αυτό που αντιπροσώπευε ο σπουδαίος καλλιτέχνης ως αυθύπαρκτη προσωπικότητα στο χώρο, από τη στιγμή που ξεκίνησε ως το 1983. Ρεμπέτικα και παλιά λαϊκά στον πρώτο δίσκο, έντεχνα στον δεύτερο τα οποία ο ίδιος σημάδεψε ανεξίτηλα με τη φωνή του στη δεκαετία του '70. Ήταν η περίοδος που ο Νταλάρας είχε φύγει πλέον από τις μπουάτ και ανέβαζε προγράμματα σε μουσικά θέατρα όπως ο «Ορφέας», όπου έγινε και η συγκεκριμένη ηχογράφηση στις δύο τελευταίες παραστάσεις στις 22 και 23 Ιανουαρίου 1983.

Οι εμφανίσεις τους στον εν λόγω χώρο δεν ήταν πολλές, όμως δημιούργησαν ιδιαίτερη αίσθηση και σε συνδυασμό με τις εκκλήσεις για ένα «ζωντανό» δίσκο από διάφορους φίλους του που έρχονταν από την άλλη άκρη της Ελλάδας για να τον δουν (όπως επισημαίνει ο ίδιος σε σημείωμά του στο οπισθόφυλλο), τον οδήγησε στο να πάρει την απόφαση.

Στον πρώτο δίσκο ερμηνεύει δύο τραγούδια και η ανερχόμενη τότε Κατερίνα Στανίση, η οποία είχε γίνει γνωστή μέσα σε μια νύχτα με το περίφημο «Μυστικέ μου έρωτα» του Τάκη Μουσαφίρη. Επίσης, στο πρόγραμμα συμμετείχαν και η Ελένη Δήμου με τον Μιχάλη Δημητριάδη, όχι όμως και στο διπλό άλμπουμ που κυκλοφόρησε.

Η ηχογράφηση μπορεί να μην έγινε με τα μέσα που γίνονται οι σημερινές και ν' ακούγεται κάπως «πρωτόγονη» σε σχέση με τις αντίστοιχες που σωρηδόν βγαίνουν στις μέρες μας, ωστόσο αποτυπώνει ανάγλυφα το κλίμα κεφιού και διασκέδασης που υπήρχε στον «Ορφέα». Είναι πραγματικά μοναδικό ν' ακούς τους διαλόγους του Νταλάρα με τους θεατές, να τους ρωτά «Τι έχω ξεχάσει» κι εκείνοι να φωνάζουν και να ζητούν άλλος τη «Φαντασία», άλλος το «Μ' έκοψαν με χώρισαν στα δυο», άλλος το «Εκεί που σμίγει η Δύση και η Ανατολή» και οι περισσότεροι «Το δέντρο», από τα οποία όμως στο δίσκο υπάρχει μόνον η «Φαντασία».

Εξαιρετική στιγμή είναι οι «κόντρες σόλο» που κάνουν στο «Φύγε κι άσε με» ο Λευτέρης Ζέρβας με το βιολί και ο Μάκης Μπέκος με το κλαρίνο. Ένα καταπληκτικό πεντάλεπτο με τους δυο να παίζουν φοβερά πράγματα και ν' αναγκάζουν τον Νταλάρα να λέει από μικροφώνου «Αυτό κυρίες και κύριοι είναι ένα δείγμα απ' την ελληνική τζαζ»!

Επίσης, υπάρχουν δύο τραγούδια από την κατηγορία «Τα χασικλίδικα» για τα οποία σημειώνει ο ερμηνευτής στο εσώφυλλο ότι είχαν πάρει ήδη το δρόμο για το στούντιο, ωστόσο αυτός ο δίσκος δεν έγινε ποτέ. Ακόμη, συναντάμε την πρώτη παρουσίαση του «Τραγουδιστή» του Χρήστου Νικολόπουλου και της Μάρως Μπιζάνη με το οποίο κλείνει το πρόγραμμα και λίγους μήνες αργότερα κυκλοφόρησε η ομότιτλη δισκογραφική δουλειά, σημειώνοντας εξίσου μεγάλες πωλήσεις.

Στο εσώφυλλο πέρα από το σημείωμα του Νταλάρα, υπάρχει ένα μίνι άλμπουμ φωτογραφιών από τις ως τότε συνεργασίες του με σπουδαίες φυσιογνωμίες του ελληνικού τραγουδιού, καθώς και από το πρόγραμμα του «Ορφέα» με τους συνεργάτες του.

Η παραγωγή είναι του ίδιου με τη συνεργασία της μετέπειτα συζύγου του Άννας Ραγκούση και η ηχογράφηση έγινε από το κινητό στούντιο ηχογραφήσεων του Τάσου Κυριαζή. Ηχολήπτες ήταν οι Γιάννης Σιγλέτος και Βασίλης Γεωργόπουλος (που έκανε και το remixing) με βοηθό τον Βαγγέλη Κουλούρη. Τη διεύθυνση της ορχήστρας επιμελήθηκε ο Τάσος Καρακατσάνης.

Τα τραγούδια του δίσκου
1. Θέλω να τα πω (Άκη Πάνου)
2. Χαροκόπου 1942-1953 (Άκη Πάνου)
3. Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι (Απ. Καλδάρα)
4. Πέντε χρόνια δικασμένος (Β. Παπάζογλου)
5. Ο ξεμάγκας (Β. Παπάζογλου)
6. Άλλα μου λεν τα μάτια σου (Θ. Δερβενιώτη-Κ. Μάνεση)
7. Χαϊδάρι (Μ. και Στ. Βαμβακάρη)
8. Το γράμμα (Γ. Ζαμπέτα-Γ. Μητσάκη)
9. Αναστενάζω βγαίνει φωτιά (Στ. Καζαντζίδη-Στ. Βαρτάνη)
10. Τώρα κλαις (Απ. Καλδάρα)
11. Καρδιά πληγωμένη (Γ. Λαύκα)
12. Φύγε κι άσε με (Π. Γαβαλά-Β. Καρατζή-Α. Κουλούρη)
13. Οι κυβερνήσεις πέφτουνε μα η αγάπη μένει (Χρ. Νικολόπουλου-Μ. Ρασούλη)
14. Ήλιε μου σε παρακαλώ (Μ. Λοϊζου-Λ. Παπαδόπουλου)
15. Μη μου θυμώνεις μάτια μου (Στ. Κουγιουμτζή)
16. Αχ χελιδόνι μου (Μ. Λοϊζου-Λ. Παπαδόπουλου)
17. Του κάτω κόσμου τα πουλιά (Στ. Κουγιουμτζή-Μ. Ελευθερίου)
18. Ήταν πέντε ήταν έξι (Στ. Κουγιουμτζή)
19. Όλα καλά (Στ. Κουγιουμτζή)
20. Η φαντασία (Απ. Καλδάρα)
21. Αχ ο μπαγλαμάς (Απ. Καλδάρα-Λ. Παπαδόπουλου)
22. Μες στου Βοσπόρου τα στενά (Απ. Καλδάρα-Πυθαγόρα)
23. Γιορτή ζεϊμπέκηδων (Απ. Καλδάρα-Πυθαγόρα)
24. Στην αλάνα (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)
25. Αγάπη (Μ. Θεοδωράκη-Κ. Τριπολίτη)
26. Ξημερώνει (Μ. Θεοδωράκη-Κ. Τριπολίτη)
27. Πρώτη του Δεκέμβρη (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)
28. Πάγωσε η τσιμινιέρα (Μ. Λοϊζου-Φ. Λάδη)
29. Παραπονεμένα λόγια (Γ. Μαρκόπουλου-Μ. Ελευθερίου)
30. Ο τραγουδιστής (Χρ. Νικολόπουλου-Μ. Μπιζάνη)

Πρόκειται για ένα διπλό δίσκο που κυκλοφόρησε το Μάιο του 1985 και περιλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της συναυλίας του Βασίλη Παπακωνσταντίνου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στις 6 Απριλίου εκείνης της χρονιάς, με αφορμή τη συμπλήρωση των δέκα χρόνων του στη δισκογραφία. Έχοντας ήδη διαμορφώσει το προφίλ του ροκ τραγουδιστή κι αποκτήσει μεγάλο έρεισμα στη νεολαία, ο Παπακωνσταντίνου παρουσιάζει στο Φάληρο ένα κομμάτι της μέχρι τότε καριέρας του που χωρίζεται σε τρεις ενότητες: Στη συνεργασία του με τον Μάνο Λοΐζο (λέει και τραγούδια του που πρωτοερμήνευσαν άλλοι), στο «Σταυρό του Νότου» του Θάνου Μικρούτσικου σε ποίηση Νίκου Καββαδία και στους δύο - πρόσφατους τότε και άκρως επιτυχημένους - δίσκους του «Φοβάμαι» και «Διαίρεση».

Η αλήθεια είναι ότι σε ορισμένα σημεία το πρόγραμμα κουράζει, με την έννοια ότι κάποια τραγούδια «τραβιούνται» και κρατάνε αρκετή ώρα με τα διάφορα σόλο ηλεκτρικής κιθάρας, ντραμς και συνθεσάιζερς. Για παράδειγμα, ο «Κουρσάρος» διαρκεί οκτώ λεπτά και ο «Γουίλι» ...14 λεπτά και 27 δευτερόλεπτα (εκεί γίνεται η αποφώνηση)! Ωστόσο, ο ακροατής εισπράττει στο ακέραιο την ατμόσφαιρα που επικρατούσε εκείνη τη βραδιά στο ΣΕΦ κι οφείλω να πω ότι η ποιότητα της ηχογράφησης είναι εξαιρετική για τα δεδομένα και τις ηχητικές δυνατότητες της εποχής.

Να σημειώσουμε ότι το μοναδικό τραγούδι που δεν ηχογραφήθηκε στη συναυλία του Φαλήρου είναι «Ο στρατιώτης», που περιέχεται στο δίσκο όπως το τραγούδησε ο Παπακωνσταντίνου στη Θεσσαλονίκη το Μάρτιο του 1985.

Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου, ενώ η ηχογράφηση έγινε από το στούντιο "Mastersound" με ηχολήπτη τον Βαγγέλη Κουλούρη Η τεχνική επεξεργασία και το remixing ήταν του Βασίλη Γεωργόπουλου.

Τα τραγούδια του δίσκου
1. Εισαγωγή - Ο κουρσάρος (Λ. Παπαδόπουλου-Π. Μάτεση)
2. Ο μαύρος γάτος (Β. Παπακωνσταντίνου-Θ. Παπακωνσταντίνου)
3. Φοβάμαι (Γ. Ζουγανέλη-Α. Πανταζή)
4. Δεν υπάρχω (C. De Burgh-Λ. Νικολακοπούλου)
5. Στέλλα (Γ. Ζουγανέλη-Γ. Οικονομέα)
6. Άσε με να κάνω λάθος (Α. Τσιλιφώνη)
7. Θεσσαλονίκη (Θ. Μικρούτσικου-Ν. Καββαδία)
8. Το μαχαίρι (Θ. Μικρούτσικου-Ν. Καββαδία)
9. Τρίτος παγκόσμιος (Μ. Λοϊζου-Γ. Νεγρεπόντη)
10. Ο λιόντας (Μ. Λοϊζου-Λ. Παπαδόπουλου)
11. Σ' ακολουθώ (Μ. Λοϊζου)
12. Πρώτη Μαΐου (Μ. Λοϊζου)
13. Το ακορντεόν (Μ. Λοϊζου-Γ. Νεγρεπόντη)
14. Τσε (Μ. Λοϊζου)
15. Ο στρατιώτης (Μ. Λοϊζου-Κ. Μητροπούλου)
16. Πρέβεζα (Γ. Γλέζου-Κ. Καρυωτάκη)
17. Σεμπάστιαν (S. Harey-απόδοση στα ελληνικά Σ. Μπουλά)
18. Γουίλι (Θ. Μικρούτσικου-Ν. Καββαδία)

Το 1990 η Χάρις Αλεξίου συμπλήρωσε 20 χρόνια στο τραγούδι και το γιόρτασε με μια μεγάλη συναυλία στις 8 Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, γνωρίζοντας την αποθέωση από το πολυπληθές κοινό της. Το μεγαλύτερο μέρος της συγκεκριμένης βραδιάς ηχογραφήθηκε σε διπλό δίσκο, δίνοντας την ευκαιρία στους αμέτρητους θαυμαστές της να κρατήσουν για πάντα τη μαγεία μιας μοναδικής συναυλίας με αγαπημένα τραγούδια.

Δυστυχώς, δισκογραφικά δε συμπεριλήφθηκε τίποτε από τη συμμετοχή σπουδαίων τραγουδιστών και φίλων της που είχαν εμφανιστεί για να την τιμήσουν. Μιλάμε για τον Γιάννη Πάριο, τη Δήμητρα Γαλάνη, την Άλκηστη Πρωτοψάλτη, τον αδελφό της Γιώργο Σαρρή και τον Γιώργο Ζαμπέτα που έδωσαν το δικό τους χρώμα στη βραδιά, καθώς και την αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη (υποψήφια δήμαρχο Αθηναίων τότε) και τον Λάκη Λαζόπουλο.

Παρόλα αυτά, ο διπλός δίσκος περιλαμβάνει μοναδικές στιγμές και σπουδαίες ερμηνείες από τη Χαρούλα, η οποία ειδικά για τη «γενέθλια» συναυλία έγραψε το τραγούδι «Σας ευχαριστώ» που άνοιξε την εκδήλωση. Μεγάλο κομμάτι της εκδήλωσης κατέλαβε η συνεργασία της με τον Μάνο Λοΐζο και τον Θάνο Μικρούτσικο, χωρίς να αφήσει έξω τα παλιά λαϊκά και δημοτικά και τα τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου, του Απόστολου Καλδάρα, του Γιάννη Μαρκόπουλου, του Γιάννη Σπανού, του Μάριου Τόκα, του Τάκη Σούκα και του Αντώνη Βαρδή. Γενικότερα, το άλμπουμ αποτελεί μια επαρκή κατάθεση των πρώτων 20 ετών καριέρας της μεγάλης τραγουδίστριας, η οποία ανέλαβε και την παραγωγή του δίσκου.

Στο εσώφυλλο υπάρχει σημείωμά της που δημοσιεύτηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 1990 στο περιοδικό «ΕΝΑ», μέσα από το οποίο θυμάται τους μεγάλους σταθμούς της καριέρας της και προσκαλεί τον κόσμο να τους μοιραστεί μαζί της στη συναυλία του ΣΕΦ. Αξίζει να πούμε ότι στις θήκες των δύο δίσκων υπάρχουν πολλές φωτογραφίες από εκείνη τη βραδιά, κάτι πρωτόγνωρο για εκείνη την εποχή. Την ενορχήστρωση επιμελήθηκε ο Νίκος Λαβράνος.

Η ηχοληψία έγινε από τον Παναγιώτη Πετρονικολό και η τεχνική επεξεργασία καθώς και η μίξη του ήχου από τον Γαβριήλ Παντζή στο στούντιο "SIERRA" από τις 2 έως τις 23 Νοεμβρίου 1990.