Με ένα τραγούδι συντροφιά...!

Πόσο συχνά ονειρευόμαστε συντροφιά με ένα τραγούδι... Πόσες φορές μας αγγίζει ένας στίχος, μια μελωδία, μια φωνή και δημιουργεί ευχάριστες ή δυσάρεστες σκέψεις...
Στη στήλη αυτή, κάθε Πέμπτη, παρουσιάζουμε τραγούδια μιλώντας για το στίχο, τη μουσική και την ερμηνεία σε καθένα απο αυτά. Δεν είναι απαραίτητο να τα έχουμε λατρέψει, ίσως και να τα έχουμε μισήσει! Εξάλλου απ' το καλό κι απ' το κακό έρχεται η τέχνη...!

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΙΑΝΟΣ
ΕΡΩΤΑ ΕΣΥ
(LP: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡΩΤΙΚΟΣ: 1972)

Μιας και κατά μια ξενόφερτη παράδοση συνηθίζουμε και στη χώρα μας να "γιορτάζουμε" τη σημερινή ως ημέρα των ερωτευμένων, παίρνω την πρωτοβουλία να μιλήσω για ένα αυθεντικό ελληνικό τραγούδι που αναφέρεται στον έρωτα! Πρόκειται για το "Έρωτα εσύ" από τον "Μεγάλο Ερωτικό" του Μάνου Χατζιδάκι:

Έρωτα εσύ, με περισσή
όταν λαβώνεις δύναμη,
μήδ' όνομα από σε
μήδ' αρετή μπορεί να βγει.

Μα μετρημένα αν πορευτεί
η Κύπριδα άλλη σαν αυτή
θεά δεν έχει νοστιμιά.

Ω δέσποινά μου, απάνου μου
με το χρυσό δοξάρι σου
μη ρίξεις την αφεύγατη
σαγίτα, που 'χει την αιχμή
βαμμένη στην αποθυμιά.

Οι στίχοι προέρχονται από το Β' Στάσιμο της Μήδειας του Ευριπίδη σε απόδοση Περικλή Πρεβελάκη και είναι αφιερωμένοι στην Κατίνα Παξινού. Το τραγούδι ερμηνεύει ο Δημήτρης Ψαριανός και τη μουσική υπογράφει ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το "Έρωτα εσύ" είναι το πρώτο τραγούδι που με την πρώτη ακρόαση έκανε τα μάτια μου - δεν ντρέπομαι να το πω - όχι μόνο να βουρκώσουν, αλλά να κλάψουν κανονικά! Οι στίχοι του Ευριπίδη, πάντα επίκαιροι, αναφέρονται στον Έρωτα και την Αφροδίτη που μόλις στοχεύσουν κάποιον με τα βέλη τους και τον επηρεάσουν περισσότερο από όσο πρέπει (το αν χωρά όρια αυτή η κατάσταση είναι άλλη κουβέντα), το αποτέλεσμα δεν είναι καλό. Όταν όμως η θεά "μετρημένα πορευτεί" τότε δεν υπάρχει μεγαλύτερη γλύκα από αυτήν! Από ανασφάλεια όμως φοβόμαστε να μας λαβώσουν αυτά τα βέλη τα "βαμμένα στην αποθυμιά"...

Ο Δημήτρης Ψαριανός, "απέριττος, νεανικός και γνήσια λαϊκός" όπως τον χαρακτηρίζει ο Χατζιδάκις, χαρίζει στο τραγούδι μια υπέροχη ερμηνεία και το αποθεώνει. Πέρα από τα σχόλια του δημιουργού, θα συμπλήρωνα πως ο Ψαριανός δίνει ταυτόχρονα τόσο μελαγχολικό όσο και αισιόδοξο ερωτικό τόνο στην ερμηνεία του. Ξέρει τι τραγουδάει και το τραγουδάει καλά.

Τι να πει κανείς για το μεγάλο μουσικό Μάνο Χατζιδάκι, εμπνευστή του "Μεγάλου Ερωτικού"... Στο "Έρωτα εσύ" το οποίο ξεκινά ως μπαλάντα, συνεχίζει ως χασάπικο και καταλήγει σε ζεϊμπέκικο, κατάφερε με μοναδικό τρόπο να ενώσει την αρχαία με τη σύγχρονη παράδοση. Ποιος άλλος θα τολμούσε να κάνει ζεϊμπέκικο ένα απόσπασμα αρχαία τραγωδίας και μάλιστα με τέτοιο συγκινητικό αποτέλεσμα! Τελικά αυτή είναι η λέξη που αρμόζει στον "Μεγάλο Ερωτικό": ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΟΣ.

Το έργο πρωτοκυκλοφόρησε το 1972 (με στίχους από ποιήματα και έργα των: Οδυσσέα Ελύτη, Μυρτιώτισσας, Κ. Π Καβάφη, Γιώργου Σαραντάρη, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα-Νίκου Γκάτσου, Διονυσίου Σολωμού, Σαπφούς, Ευριπίδη-Παντελή Προβολάκη, Γεωργίου Χορτάτζη, Σολομώντος και από δημοτικά τραγούδια) με τη συμμετοχή του Δημήτρη Ψαριανού και της Φλέρυς Ντανωνάκη. Μαζί με τον κύκλο τραγουδιών "Χωρίον ο Πόθος" με τον Ευτύχιο Χατζηττοφή που κυκλοφόρησε το 1977, επανεκδόθηκαν σε ένα CD από τη ΛΥΡΑ. Σας συνιστώ να το προμηθευθείτε άμεσα! Πολλοί λένε ότι το έργο αυτό αποτελεί τον σπουδαιότερο ελληνικό δίσκο όλων των εποχών. Εφόσον δεν έχω ακούσει πολλούς δίσκους ώστε να μπορέσω να συγκρίνω, θα πω απλώς πως είναι η κορυφαία δουλειά που έχω ακούσει.

Καθώς δε θέλω να σας κουράσω άλλο, κλείνοντας προτείνω να βρείτε το "Έρωτα εσύ", να το ακούσετε και να αναλογιστείτε τι σημαίνει ο έρωτας για εσάς... Μία διάθεση μοναδική που ξυπνά τα αισθήματα και τις αισθήσεις κάνοντάς σας να ανυπομονείτε να μοιραστείτε με κάποιον το αύριο ή μια γλυκιά παγίδα στην οποία αρέσκεστε να βρίσκεστε με κάθε κόστος...;

---
Περιμένω με χαρά τα δικά σας σχόλια στο loumproukos@musiccorner.gr
---