Ένας
δίσκος ήρθε απ' τα παλιά! Οι
δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε...! | Παρασκευή
9 Ιανουαρίου 2009 | Η
στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να
προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια
«χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες,
ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη,
του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων
μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός! Οι δίσκοι που θα
παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται
«κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά
και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα»
που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και
μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια... Την
Τετάρτη 7 Ιανουαρίου έφυγε τόσο πρόωρα από τη ζωή η Μαρία Δημητριάδη. Μια
τραγουδίστρια που "έδωσε φωνή" στους πρώτους κύκλους τραγουδιών του
Θάνου Μικρούτσικου και τα σημάδεψε ανεξίτηλα, κάνοντάς τα κτήμα όλων των Ελλήνων
και διαχρονικά. Δύο από αυτούς παρουσιάζει η σημερινή στήλη, ως έναν ελάχιστο
φόρο τιμής στη μνήμη της... |
|
ΘΑΝΟΣ
ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ: «ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ» (LYRA 3719) |
Η
πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά του Θάνου Μικρούτσικου που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο
του 1975 και με το «καλημέρα» προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, αφού η μετάδοση των
οκτώ από τα 13 τραγούδια του δίσκου απαγορεύτηκε από το τότε ΕΙΡΤ. Ας μη ξεχνάμε
ότι μπορεί να είχε περάσει ένας και πλέον χρόνος από τη μεταπολίτευση και την
αποκατάσταση της δημοκρατίας, ωστόσο οι «αρτηριοσκληρωτικές» αντιλήψεις των ιθυνόντων
σε τηλεόραση και ραδιόφωνο ακόμη δεν είχαν εκλείψει κι έτσι ο συγκεκριμένος δίσκος
έτυχε της συγκεκριμένης αντιμετώπισης. Παρόλα αυτά, πήγε πολύ καλά εμπορικά, εξακολουθεί
και σήμερα να πουλάει και πλέον θεωρείται κλασικός! Ο
συνθέτης στηρίχθηκε σε ποιήματα του σπουδαίου Ναζίμ Χικμέτ και του Γερμανού
Βολφ Μπίρμαν, χαράζοντας ένα δρόμο που ακολούθησε πιστά στα πρώτα χρόνια
της καριέρας του, αυτόν δηλαδή της μελοποιημένης ποίησης. Τα τραγούδια απέδωσε
η Μαρία Δημητριάδη, στενή συνεργάτιδα του Μίκη Θεοδωράκη στην τελευταία
φάση της παραμονής του στο εξωτερικό η οποία - όπως αναφέρει και ο Μικρούτσικος
σε σημείωμά του στο εσώφυλλο - δίνει αληθινό μάθημα ερμηνείας σε τούτο το δίσκο.
Επική αλλά όχι πομπώδης, δυναμική αλλά συνάμα τρυφερή, ήταν η ιδανικότερη τραγουδίστρια
για τη συγκεκριμένη δουλειά. Να προσθέσουμε ότι εκείνη την εποχή υπήρχε και συγγενική
σχέση ερμηνεύτριας και συνθέτη, μια και ήταν παντρεμένη με τον Ανδρέα Μικρούτσικο
ο οποίος στο δίσκο παίζει μπάσο! Στα
ποιήματα του Μπίρμαν η μετάφραση έγινε από τον Δημοσθένη Κούρτοβικ, ενώ εκείνα
του Χικμέτ απέδωσαν ο Γιάννης Ρίτσος και ο Γιώργος Παπαλεονάρδος. Πολλά από τα
τραγούδια έγιναν γνωστά και δύο από αυτά σε ποίηση Χικμέτ ερμήνευσε και ο Μάνος
Λοΐζος με δική του μουσική στο δίσκο «Γράμματα στην αγαπημένη» που κυκλοφόρησε
ένα χρόνο μετά το θάνατό του. Επίσης, το «Αυτούς τους έχω βαρεθεί» επανεκτέλεσε
ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου το 1978 μέσα από το άλμπουμ με τίτλο το όνομά του. Στο
εσώφυλλο υπάρχουν φωτογραφίες των συντελεστών, βιογραφικά στοιχεία των ποιητών,
σημείωμα του Θάνου Μικρούτσικου και διευκρινίσεις για ορισμένα ονόματα ή ορολογίες
που υπάρχουν στους στίχους των τραγουδιών. Η
ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Polysound" με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο,
ενώ το εξώφυλλο σχεδίασε η Κλεοπάτρα Δίγκα-Σφέτσα. Τα
τραγούδια του δίσκου Ποίηση Βολφ Μπίρμαν 1. Έτσι πρέπει να
γίνει-έτσι θα γίνει 2. Κομαντάντε Τσε Γκεβάρα 3. Μπαλάντα για τους ασφαλίτες
(Θ. Μικρούτσικος) 4. Η μπαλάντα του οπερατέρ 5. Ο σύντροφος Χουλιάν Γκριμάου
6. Αυτούς τους έχω βαρεθεί Ποίηση Ναζίμ Χικμέτ (Μετάφραση 1-4
Γιάννης Ρίτσος, 5-7 Γιώργος Παπαλεονάρδος) 1. Μικρόκοσμος 2. Αν η μισή
μου καρδιά 3. Το έπος του σεΐχη Μπεντρεντίν Ι 4. Το έπος του σεΐχη Μπεντρεντίν
ΙΙ 5. Χιονίζει μεσ' στη νύχτα 6. Η πιο όμορφη θάλασσα 7. Αυτό είναι |
|
ΘΑΝΟΣ
ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ - ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ «ΤΡΟΠΑΡΙΑ
ΓΙΑ ΦΟΝΙΑΔΕΣ» (LYRA 3728) |
Από
τις πιο σημαντικές δουλειές του Θάνου Μικρούτσικου πάνω σε ποίηση του Μάνου
Ελευθερίου, με ερμηνευτές τη «μούσα» του συνθέτη Μαρία Δημητριάδη και
τον Γιώργο Μεράντζα. Κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 1977, σε μιαν εποχή που
το πολιτικό ή «συνθηματικό» τραγούδι είχε αρχίσει να εξασθενεί μετά την «υπερκόπωση»
του κόσμου από τη μεταπολίτευση κι έπειτα. Ωστόσο, πήγε πολύ καλά κι έκανε ιδιαίτερη
εντύπωση, ιδιαιτέρως στη νεολαία που «αγκάλιασε» τα τραγούδια και γέμιζε τα γήπεδα
στις συναυλίες του Μικρούτσικου. Οι
στίχοι του Ελευθερίου είναι «σκούροι» με έντονο το αίσθημα της μελαγχολίας (χωρίς
να είναι «ψυχοπλακωτικοί») και οι περισσότεροι από αυτούς γράφτηκαν με αφορμή
ένα πρόσωπο. Για παράδειγμα, το «Θάνατος από καημό» γράφτηκε την Πρωτομαγιά του
1969 σε μνήμη του Τσε Γκεβάρα, το «Ψηλά στα παράθυρα» το 1972 για τον Αλέκο Παναγούλη
ως μια παραλλαγή σε στίχο του Μίλτου Σαχτούρη κ.τ.λ. Σχεδόν τα μισά από τα ποιήματα
που μελοποίησε ο Μικρούτσικος ανήκουν στην ιδιωτική συλλογή «Τα ξόρκια» που είχε
γράψει ο ποιητής το 1973. Όσον
αφορά την ερμηνεία, η Μαρία Δημητριάδη ούσα πλήρως εναρμονισμένη στο πνεύμα του
συνθέτη είναι για ακόμη μια φορά εξαιρετική, ενώ πολύ καλός είναι και ο Γιώργος
Μεράντζας ο οποίος ωστόσο χάθηκε σχεδόν αμέσως από το χώρο. Τα πιο γνωστά τραγούδια
του άλμπουμ είναι «Η δίκοπη ζωή», ο «Νίκος Πλουμπίδης» και η «Ρόζα Λούξεμπουργκ»
που είχε κυκλοφορήσει για πρώτη φορά σε δίσκο 45 στροφών το 1976 με ερμηνεύτρια
πάλι τη Δημητριάδη. Η
παραγωγή ήταν της Κατερίνας Γεωργή και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound
με ηχολήπτη τον Peter Mc Namee. Το εξώφυλλο είναι του Μάνου Ελευθερίου, ενώ στο
εσώφυλλο υπάρχουν φωτογραφίες των συντελεστών σημείωμα του Μικρούτσικου γραμμένο
στις 15 Νοεμβρίου 1977 και στο οπισθόφυλλο οι στίχοι των τραγουδιών. Τα
τραγούδια του δίσκου 1) Νίκος Πλουμπίδης (Μ. Δημητριάδη) 2) Η δίκοπη
ζωή Ι (Γ. Μεράντζας) 3) Είσαι η Πρέβεζα και το Κιλκίς (Μ. Δημητριάδη)
4) Θάνατος από καημό (Μ. Δημητριάδη) 5) Η κιβωτός (Γ. Μεράντζας) 6) Περίπατος
στη Νιγρίτα (Μ. Δημητριάδη) 7) Ρόζα Λούξεμπουργκ (Μ. Δημητριάδη) 8) Ψηλά
στα παράθυρα (Μ. Δημητριάδη) 9) Κώστας Μίχος (Μ. Δημητριάδη) 10) Τα παγώνια
της θάλασσας (Μ. Δημητριάδη) 11) Δεν πηγαίνεις δεν γυρίζεις (Γ. Μεράντζας)
12) Όταν θα δεις καπνό (Μ. Δημητριάδη) 13) Η δίκοπη ζωή ΙΙ (Γ. Μεράντζας) |
|